حفظ مرز، کنترل ارز

«جای نگرانی است»؛ این پیامی است که دولت برای منتقدان مذاکرات اخیر دریای خزر دارد. کسانی که می‌گویند سهم ایران در حال کم شدن از 50 درصد به زیر 15 درصد است. هر چند در روزهای اخیر کارشناسان زیادی تلقی سهم 50 درصدی ایران از دریای خزر در توافق‌های قبلی با شوروی سابق را یک تلقی اشتباه دانسته بودند اما این توضیحات برای برخی هنوز کافی نبوده. خصوصاً رسانه‌های خارج از کشور در این میان تأکید زیادی بر تاراج منافع ایران طی مذاکرات اخیر داشته‌اند. حالا در آخرین دور توضیحات مقامات کشورمان در این باره، حسن روحانی رئیس جمهوری در جلسه دیروز هیأت دولت تأکید کرد که تا اینجای کار 30 درصد از مسأله خزر حل و فصل شده و باقی آن هنوز باقی مانده است. آن طور که قبلاً هم وزارت خارجه اطلاع داده بود، یکی از مهم‌ترین موارد باقیمانده که برخلاف ادعای منتقدان هنوز هیچ توافقی روی آن صورت نگرفته، بحث تعیین حدود بستر و زیربستر و همین طور خطوط مبدأ است. همزمان سایت «الف» نیز گفت‌وگویی با وزیر خارجه کشورمان منتشر کرده که وی در آن بر همین موضوع تأکید می‌کند. محمود واعظی، رئیس دفتر رئیس جمهوری هم به خبرنگاران گفته که در اجلاس اخیر هیچ بحثی درباره سهم 50 درصدی ایران مطرح نشده. او و رئیس جمهوری هر دو خبر داده‌اند که روسیه پیش‌تر روی سهم 17 درصدی خود در این دریا با دو کشور جمهوری آذربایجان و قزاقستان توافق کرده است.
 30 درصد مسأله خزر حل شده و مذاکرات ادامه دارد
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست جمهوری، حسن روحانی روز چهارشنبه در جلسه هیأت دولت اظهار داشت: بیش از 20 سال است که مذاکره درباره مسائل دریای خزر بین پنج کشور ساحلی آن جریان دارد. بخشی از مسائل را حل کردیم و بخشی از مسائل هم باقی مانده است. رئیس دولت دوازدهم تأکید کرد: کشورهای شمالی دریای خزر بر سر بخشی از مسائل توانستند با هم توافق کنند. روسیه که روزی بخش اعظم دریای خزر را متعلق به خود می‌دانست، امروز به سهم 17 درصدی از این دریا اکتفا کرده است. وی یادآور شد: بر سر تقسیم قسمت شمالی دریای خزر و زیربستر آن کشورهای روسیه، قزاقستان و جمهوری آذربایجان با هم توافق کردند و سهم روسیه 17 درصد از مجموع دریا شد. رئیس جمهوری تصریح کرد: در قسمت جنوب دریا، بین ترکمنستان، ایران و جمهوری آذربایجان هنوز مسائلی وجود دارد. با جمهوری آذربایجان توافقات خوبی داشتیم که در حال اجرا شدن هستند، اما هنوز بخشی از این مسائل حل نشده است.
روحانی ادامه داد: در اجلاس اخیر خزر، یکی- دو مسأله بسیار مهمی که مایه نگرانی ایران و خیلی از کشورهای دیگر بود نیز حل و فصل شد که مهم‌ترین آنها مسأله امنیت در دریای خزر بود. وی با بیان اینکه در این مذاکرات و توافق حاصل از آن در بخش امنیت ملی دستاورد بسیار بزرگی داشتیم، خاطرنشان کرد: توطئه امریکایی‌ها و حتی ناتو این بود که در ساحل آب‌های خزر حضور یابند و سربازان‌شان آنجا پیاده شوند و پوتین سربازان آنها و ناوچه، هلی‌کوپتر و پایگاه‌هایشان به ساحل این دریا برسد. وی ادامه داد: در این توافق ایجاد پایگاه نظامی و حضور شناورهای خارجی در دریای خزر ممنوع و توافق شد هر کشتی که بخواهد در این دریا سیر کند، حتماً باید تحت پرچم یکی از پنج کشور ساحلی باشد. روحانی با یادآوری اینکه توافق کردیم سرزمین هیچ کشوری نمی‌تواند علیه کشور ساحلی دیگر مورد بهره‌برداری قرار گیرد، گفت: همچنین توافق کردیم که ایران باید امتیازات خاصی برای خط مبدأ ساحلی خودش بگیرد و تا 15 مایل از خط مبدأ، دریای سرزمینی ایران و تا 10 مایل بعد، منطقه ماهیگیری اختصاصی است. وی افزود: بر اساس این توافق همچنین کشتی‌های ایران می‌توانند در سراسر این دریا رفت و آمد کنند و می‌توانیم از ظرفیت‌های بندری، گردشگری و اقتصادی این دریا استفاده و بهره‌برداری کنیم. رئیس جمهوری با یادآوری اینکه پس از بیست و چند سال مذاکره، شاید 30 درصد مسأله را تا امروز حل و فصل کردیم و حل و فصل بقیه مسائل باقی مانده است، تصریح کرد: باید مذاکرات را ادامه دهیم، چرا که راهی جز این وجود ندارد؛ باید با گفت‌وگو و مذاکره مسائل را حل و فصل کنیم.


 از حق ایران کوتاه نیامده‌ایم
در همین حال وزیر امور خارجه ایران گفت که دولت از حق ایران در دریای خزر کوتاه نیامده است. محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه درخصوص شبهات مطرح شده درخصوص اجلاس دریای خزر در قزاقستان مبنی بر اینکه سهم ایران 50 درصد بوده و در حال حاضر به 11 درصد رسیده است و اینکه آیا چنین ادعایی صحت دارد یا نه؟ گفت: نخیر در هیچ زمانی  نه در گذشته 50 درصد بوده و نه الان 11 درصد یا هر عدد دیگری است. جز کشورهای روسیه و قزاقستان سهمی هنوز تعیین نشده است. وی در گفت‌وگو با «الف» درباره وضعیت تعیین حدود در این دریا افزود: تنها دو مورد تعیین خطوط مبدأ و تحدید حدود بستر و زیربستر دریا باقیمانده که نیاز به مذاکره بیشتر و تعامل بین کشورهای عضو دارد. امیدواریم که با همکاری همه کشورها، این دو مورد نیز هر چه سریع‌تر نهایی گردد. بنابراین اجماع بی نظیری میان کشورهای ساحلی دریای خزر حاصل شده که برای همه این کشورها یک پیروزی به شمار می‌رود. وزیر امور خارجه کشورمان توضیح داده است: در کنوانسیون مزبور روشن می‌شود که خطوط مبدأ برای رژیم حقوقی با اتفاق نظر پنج کشور بعداً تعیین شود؛ البته در مورد خطوط مبدأ نکاتی در این کنوانسیون آمده و مخصوصاً در یک بند قید شده که شرایط ساحل بعضی از کشورها به گونه‌ای است که نیازمند مقرراتی ویژه می‌باشد و این به ساحل دریای خزر اشاره می‌کند که این ماده برای ما بسیار اهمیت دارد، اما در عین حال خط مبدأ هنوز در این کنوانسیون روشن نیست و در موافقتنامه‌های بعدی باید روشن شود. حدود بستر و زیربستر هم در این موافقتنامه روشن نیست و تعیین آن به آینده واگذار می‌شود و این یکی از مسائلی بوده که حدود 22 سال است راجع به دریای خزر بین این پنج کشور مذاکره می‌شود. ظریف در مورد تقسیم منابع در دریای خزر بین کشورها هم توضیح داد: منابع نفتی که مورد منازعه نباشد توسط خود کشورها مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرند. درخصوص منابع مشترک یا مورد اختلاف نیز، اصل بر این است که دو یا سه کشور ذینفع در این خصوص با یکدیگر توافق و نسبت به بهره‌برداری از منابع نفتی اقدام کنند. چنانچه در این خصوص بین کشورها توافقی حاصل نشود، از آن منابع بهره‌برداری صورت نخواهد گرفت.
 هیچ بحثی در مورد سهم 50 درصدی ایران در اجلاس خزر مطرح نشد
در همین حال رئیس دفتر رئیس جمهوری نیز گفت: در اجلاس سران پنج کشور حاشیه دریای خزر در قزاقستان موضوعات مهمی مطرح شد اما در مورد سهم 50 درصدی ایران در دریای خزر بحثی مطرح نشده است. به گزارش ایرنا، «محمود واعظی» درجمع خبرنگاران  اظهار داشت: سفر رئیس جمهوری به آکتائو قزاقستان و موضوع رژیم حقوقی دریای خزر و شش سندی که به امضا رسید، از موضوعات مهم این جلسه بود. همان شبی که رئیس جمهوری و هیأت همراه در قزاقستان بودند، تلویزیون‌های خارج از کشور و بسیاری از رسانه‌های معاند حرف‌هایی را مطرح کردند که در داخل انعکاس داشت اما هیچ گاه بحث 50 درصد سهم ایران در این جلسات مطرح نبوده است. او یادآور شد: وقتی بحث سهم 50 درصد در رژیم حقوقی دریای خزر مطرح می‌شود، یک طرف ایران و طرف دیگر روسیه است و در حال حاضر روسیه روی 17 درصد با همسایگان جمهوری آذربایجان و قزاقستان توافق کرده است.

روحانی با اشاره به اینکه آثار جنگ هنوز باقی مانده تأکید کرد
مسائل مهم حقوقی با عراق داریم که باید پیگیری شود
مسائل اقتصادی با بگیر و ببند حل نمی‌شود

رئیس جمهوری، تلاش برای افزایش تولید، صادرات و اشتغال در کنار تنظیم بازار و شفاف‌سازی امور را بالاترین عبادت و انقلابی بودن دانست و به بانک مرکزی، گمرک و وزرای کابینه دستور داد تمام فعالیت‌های خود را به مردم گزارش و اطلاع دهند تا بدانند ارز به چه کسانی داده می‌شود و چگونه هزینه می‌شود.
حجت‌الاسلام والمسلمین روحانی در جلسه هیأت دولت با تبریک فرا رسیدن ماه پربرکت ذی‌الحجه و فرا رسیدن سالروز بازگشت آزادگان به کشور و با اشاره به سالگرد عملیات مرصاد در سال 67  گفت: بعضی‌ها فکر می‌کردند جمهوری اسلامی ایران در 27 تیر سال 67 آتش‌بس و قطعنامه 598 را پذیرفت و این را به معنای ضعف نظام تلقی می‌کردند. رژیم صدام هم بر همین مبنا دچار اشتباه محاسبه شد و بار دیگر از جنوب به ایران حمله کردند و منافقین شرور را نیز وادار کردند از غرب به کشورمان حمله کنند. روحانی افزود: جنگ پایان یافت، اما آثار جنگ باقی مانده بود و متأسفانه تا همین امروز هم آثار جنگ به طور کامل برطرف نشده است. همچنان در حال جست‌وجوی پیکرهای مطهر شهیدان‌مان در مناطق عملیاتی هستیم و هنوز مسائل مهمی از لحاظ حقوقی با عراق داریم که حل و فصل نشده است و باید پیگیری شود. نباید ساده‌انگاری کرد و تصور شود مسائل مهم بین‌المللی، مسائل بین دو کشور، مسائل منطقه‌ای یا مسائل بین چند کشور در یک روز قابل حل و فصل هستند. رئیس جمهوری با بیان اینکه با عراق هم باید مذاکره کنیم تا مسائل باقیمانده حل و فصل شوند، اظهار داشت: مسائل بین دو کشور هنوز تمام شده نیست.  روحانی اضافه کرد: مرحوم آیت‌الله ‌هاشمی رفسنجانی هم در مدیریت جنگ و دفاع مقدس، هم در پیروزی‌های نظامی و هم در پیروزی سیاسی بعد از جنگ نقش بسیار ارزشمندی داشت، بر روح او درود می‌فرستیم.
رئیس جمهوری در ادامه درباره مسائل بازار تصریح کرد: امروز نیازمند آرامش در بازار هستیم. در شرایطی هستیم که دشمنان می‌خواهند به کشور فشار وارد کرده و زندگی مردم را دچار مشکل کنند و در این وضعیت دولت وظیفه بسیار سنگینی برعهده دارد. همه وزرا، معاونین و تمام مسئولین دستگاه‌ها در سراسر کشور، بار مسئولیت سنگینی را برعهده دارند.
 مشکل اقتصادی با بگیر و ببند حل نمی‌شود
وی با تأکید بر اینکه دولت باید به مردم کمک کند و مردم هم باید به دولت کمک کنند، خاطرنشان کرد: باید دست به دست هم دهیم و از این مقطع عبور کنیم و به حول و قوه الهی عبور هم خواهیم کرد. البته باید در کنار هم باشیم؛ قوای سه‌گانه، نیروهای مسلح، مردم عزیز، همه باید در کنار هم باشیم. در این شرایط ممکن است عده‌ای هم سوء استفاده و تخلف کنند. باید با افرادی که متأسفانه منافع ملی و آینده کشور و همنوعان خودشان را در نظر نمی‌گیرند، برخورد کرد. با کسی که فساد می‌کند، باید برخورد کرد. خواهش اول من این است که اول برخورد کنیم، عادلانه قضاوت کنیم، اگر به نتیجه رسیدیم، مجازات او را اعمال کنیم و بعد خبر آن را اعلام کنیم. روحانی با طرح این سؤال که چرا به عکس کار می‌کنیم، گفت: اول اعلام می‌کنیم که مثلاً افرادی را گرفتیم و بستیم و چه کار کردیم و چه کسی را گرفتیم، چه کسی را می‌گیریم و چه کسی را خواهیم گرفت! تبلیغات باید بعد از عمل باشد، بخصوص آنجا که حیثیت و آبروی مردم در میان است. رئیس جمهوری افزود: باید بدانیم امروز مشکل اول در کشور، مشکل اقتصادی است. مشکل اقتصادی با بگیر و ببند حل نمی‌شود. ممکن است بگیر و ببند در گوشه‌ای لازم باشد اما اساس آن است که باید فضا آرام شود و مردم نسبت به آینده اعتماد پیدا کنند.
رئیس جمهوری با بیان اینکه قیمت ارز حتماً از قیمتی که امروز در سامانه نیما هست، پایین‌تر خواهد آمد، افزود: همه عوامل و مؤلفه‌های اقتصادی این را می‌گویند. مردم باید بدانند برای تمام ارز مورد نیاز واردات و تولید آنها یک قیمت تقریبی متعادل، با نوسان قیمت در حد 100 تا 200 تومان وجود دارد که بر آن مبنا بتوانند زندگی و کار خود را تنظیم کنند.
 امریکا پل خراب شده را خودش درست کند
رئیس جمهوری با تأکید بر اینکه با همه دنیا در حال تعامل و مذاکره هستیم، افزود: امریکا نیز خود کاری کرده که شرایط مذاکره را از بین برده ؛ با روند خوبی داشتیم مذاکره می‌کردیم اما خودش آن را تخریب کرده و پل را خراب کرده و آن طرف ایستاده و می‌گوید باید چگونه عبور کنم!؟ اگر راست می‌گویید، بیایید پل را دومرتبه درست کنید. پل را که درست کردید، خود به خود و به طور طبیعی رفت و آمد درست می‌شود.
روحانی با تأکید بر ضرورت تقویت شفافیت در کشور، گفت: بانک مرکزی و وزرای دولت هر چه هست و هر کاری می‌کنند را می‌بایست به مردم گزارش دهند؛ اگر به کسی ارز می‌دهند به مردم بگویند؛ کسی ارز وارد می‌کند، بگویند. گمرکات به مردم اطلاع دهند. بانک مرکزی، وزارت صمت، بهداشت و جهاد کشاورزی اطلاعاتی که مورد نیاز است را به مردم بدهند تا مردم در جریان باشند ما به چه کسی پول می‌دهیم، چه کار می‌کنیم و چه جور زندگی می‌کنیم. رئیس جمهوری افزود: امروز تولید، صادرات، اشتغالزایی و تنظیم بازار بالاترین عبادت است؛ امروز شفافیت و اینکه مردم از همه چیز مطلع باشند بالاترین عبادت است و امروز انقلابی بودن همین است؛ ان شاءالله خداوند توفیق دهد این راه را ادامه دهیم و پیروزی را در آینده نزدیک شاهد باشیم.