روزنامه ایران
1397/05/24
علی رفیعی: عمرم با محدودیت و ممنوعیت گذشت
نرگس عاشوری
خبرنگار
«هنرمند خموده و تحقیر شده به درد این مملکت نمی‌خورد» این عبارات که بخشی از آخرین گفته‌های علی معلم به «ایران» است را شاید بتوان مانیفست جشنی عنوان کرد که خود بانی راه‌اندازی‌اش بود: «جشن حافظ»؛ جشنی که جرقه اولیه‌اش در دهه 70 زده شد؛ در مراسمی که منتقدان برای تقدیر از منتخبان سینمایی‌شان گرفتند، علی حاتمی یکی از برگزیدگان بود. می‌گفت، نام علی حاتمی که اعلام شد آنقدر هول شده بود که نزدیک بود روی پله‌ها زمین بخورد و هنگام دریافت جایزه هم با سرعت حرف‌هایی زد و سن را ترک کرد. اما دل‌گویه‌های این فیلمساز فقید بعد از مراسم، ایده برگزاری جشنی مستقل و مردمی را در ذهن علی معلم می‌اندازد: «آنقدر هنرمندان در ایران تحقیر شده‌اند که تشویق شدن بلد نیستند و اگر بخواهیم تشویق شویم خودمان را گم می‌کنیم. هنرمندان ما همیشه تضعیف شده‌اند. کاش کاری کنید این تشویق شدن را بلد بشویم.» و حالا با گذشت نزدیک به دو دهه، همزمان با شب تولد علی حاتمی در شامگاه 22 مردادماه هجدهمین دوره جشن حافظ در نبود این فیلمساز و منتقد سینما برگزار میشود.
انفجار سالن با ضربه پنالتی رونالدو
با وجود تجربه 18 ساله، مراسم با بیش از یک و نیم ساعت تأخیر آغاز میشود. در دومین سال نبود علی معلم، فرزند کوچکش امید روی سن می‌آید و به فارسی و انگلیسی خوشامد می‌گوید. بعد از خواندن متن آغازین توسط لادن مستوفی، ایمان معلم روی سن می‌آید و اعضای هیأت داوران جشن را معرفی می‌کند. پس از آن طبق روال هر ساله نوبت به اجرای قطعه جدیدی از غزل حافظ توسط رضا یزدانی و گروهش می‌رسد و در ادامه اهدای نشان عباس کیارستمی آغازگر بخش اهدای جوایز است. یکی از وجوه جشن حافظ مردمی بودن آن است و جنس تشویق‌ها متفاوت از دیگر برنامه‌هایی است که صرفاً اهالی رسانه و سینما میهمانانش هستند. تیزری از پنالتی رونالدو در جام‌جهانی و مهار دیدنی علیرضا بیرانوند پخش میشود و سالن همایش‌های برج میلاد از صدای تشویق و فریاد حاضران منفجر میشود. دروازه بان تیم ملی روی صحنه می‌آید و جایزه بهترین مستند را به کارگردان «صفر تا سکو» اهدا می‌کند. احسان کرمی که اجرا را بر عهده دارد اطمینان می‌دهد که با ریتم تند اهدای جوایز تأخیر اولیه مراسم جبران خواهد شد. هم برگزیدگان و هم اهداکنندگان پایبند به این تعهد هستند و کمتر پشت میکروفن قرار می‌گیرند که البته در پرهیز از اطاله کلام و بیان درد دل‌های معمول و مرسوم این دورهمی‌ها، درخواست آذر معماریان (همسر علی معلم و دبیر اجرایی جشن) بعد از گلایه‌های علی رفیعی هم بی‌تأثیر نیست.
تمام گلایه‌های یک جشن
علی رفیعی کارگردان شناخته شده تئاتر و البته سینما برای دریافت جایزه یک عمر فعالیت هنری (تندیس علی معلم) با تشویق ایستاده حاضران روی سن آمده است اما می‌گوید که یک عمر نه فعالیت هنری داشته و نه خلاقیت هنری چون بیشترش در ممنوعیت و محدودیت بوده است: «بزرگداشت برای کسی می‌گیرند که برخوردار از آزادی در خلاقیت کار کرده باشد. هنرمند بیش از بزرگداشت به دو چیز نیاز دارد. یکی احترام دولتمردان و فرهنگمداران است. دوم اینکه بهترین بزرگداشت برای هنرمند این است که ابزار و وسایل کار و حرفه‌اش را در اختیار داشته باشد. امشب از بودن در میان شما خوشحالم اما باید بگویم که تعداد کارهای خلق‌نشده من به مراتب بیشتر از کارهای روی صحنه آمده است.» پس از صحبت‌های رفیعی، آذر معماریان که به همراه گلاب آدینه برای اهدای این جایزه آمده است از حاضران درخواست می‌کند مشکلات را پشت در سالن بگذارند! تا همان طور که از عنوان مراسم؛ «جشن حافظ» انتظار می‌رود این مراسم نشانه‌های یک جشن را داشته باشد. بر این اساس در واکنش به درخواست او سهراب پورناظری برنده بهترین موسیقی متن برای فیلم «رگ خواب» دست به دامان حافظ میشود و حرف دلش را در چند بیت از غزلی با مطلع «باشد ای دل که در میکده‌ها بگـشایند/گره از کار فروبسته ما بگــشایند» بیان می‌کند. مهران مدیری که برای دومین سال متوالی تندیس بهترین چهره تلویزیونی سال را به انتخاب مردم دریافت کرده هم می‌گوید برای این لحظه کلی حرف تلخ آماده کرده بوده اما چون گفته‌اند که امشب باید خوشحال باشیم از بیان آن صرفنظر می‌کند. او در ادامه با ترک سالن از سوی برخی چهره‌ها شوخی می‌کند و می‌گوید «من رفتم یک لحظه سیگار بکشم که جایزه بردم. زمانی هم جایزه من را دادن که هیچ‌کس نیست و همه رفته‌اند سیگار بکشند! ولی ایراد ندارد. فیلمش می‌ماند!» حسن فتحی برنده تندیس بهترین کارگردان تلویزیونی برای «شهرزاد» جایزه‌اش را به لحاظ معنوی به مردم ایران تقدیم می‌کند و می‌گوید: «مردم روزهای سختی می‌گذرانند. امیدوارم انصاف، عدالت‌خواهی، خرد جمعی و واقع‌گرایی کمک کند که بحران‌ها کمتر شود. امید که گم شود می‌توان آن را پیدا کرد ولی وای به روزی که امید بمیرد!»
از بغض فریدون جیرانی تا شوخی مهدی سلطانی با عروسش
در بخش اهدای جایزه بهترین کارگردانی توسط مهتاب کرامتی که به فریدون جیرانی برای فیلم «خفگی» تعلق دارد، این منتقد و فیلمساز شناخته شده در نقل خاطره و سابقه رفاقتش با زنده‌یاد علی معلم در انتشار «دنیای تصویر» آنقدر متأثر میشود که حرفش ناتمام می‌ماند و از روی سن پایین می‌آید.
مهدی سلطانی برنده تندیس حافظ بهترین بازیگر مرد درام که جایزه‌اش را از دستان سینا مهراد و ریحانه پارسا بازیگران نقش حامد و لیلای سریال «پدر» دریافت می‌کند به شوخی از اینکه از پسر و عروس شانس نیاورده سخن می‌گوید: «من از پسر شانس نیاوردم! فرهاد که یاغی شد، حامد هم که مرد. از عروس هم شانس نیاوردم! شهرزاد و لیلا جفتشون خونه خرابم کردند! با اجازه از گروه شهرزاد، این جایزه را تقدیم می‌کنم به گنده‌لاتای با معرفت! عاشقای دل خسته! کاسبای با معرفت! همسران با محبت! و علی معلم ها!»
تشکر رایان شجریان از مردم و همایون
غایبان بزرگ این مراسم همایون شجریان و لیلا حاتمی هستند. لیلا حاتمی یکی از برندگان تندیس بهترین بازیگر زن سینما با ارسال ویدئویی از اهدای این جایزه تشکر کرده و حمید نعمت‌الله کارگردان «رگ خواب» جایزه او را می‌گیرد. اما در غیاب همایون شجریان برادرش رایان و سهراب پورناظری روی صحنه حاضر می‌شوند. رایان شجریان در سخنانی از دعای مردم برای سلامتی پدرش (محمدرضا شجریان) تشکر می‌کند و در ادامه می‌گوید: «افتخار می‌کنم برادری همچون «همایون» دارم که توانسته است، جای پدر را پُر کند.»
بــــرش
هنرمندان برتر جشن حافظ در یک نگاه
فیلم‌هایی که در بخش سینمای هجدهمین جشن «حافظ» مورد داوری قرار گرفتند شامل تمام آثاری هستند که از نیمه دوم فروردین ۹۶ تا نیمه اول فروردین ۹۷ روی پرده رفته بودند. در این مراسم «رگ خواب» با دریافت ۶ تندیس حافظ در جمع رکوردداران این جشن بعد از «لیلا» داریوش مهرجویی قرار گرفت. در بخش سریال نیز جوایز بین «پایتخت ۵» و «شهرزاد» به طور مساوی تقسیم شد. فهرست آثار و هنرمندان برتر هجدهمین جشن حافظ به شرح زیر است:
- بهترین فیلم: رگ خواب (حمید نعمت الله)
- دو جایزه ویژه هیأت داوران: محمدحسین مهدویان(لاتاری)، پرویز پورحسینی(قاتل اهلی)
- بهترین کارگردان: فریدون جیرانی (خفه‌گی)
- بهترین فیلمبرداری: مسعود سلامی (خفه‌گی)
- بهترین بازیگران مرد:هادی حجازی فر (لاتاری)، کوروش تهامی (رگ خواب)
- بهترین بازیگران زن: لیلا حاتمی (رگ خواب)، پریناز ایزدیار (ویلایی ها)
- بهترین سریال: پایتخت۵ (سیروس مقدم)
- بهترین کارگردان سریال‌های تلویزیونی: حسن فتحی (شهرزاد)
- بهترین ترانه فیلم و سریال: همایون شجریان (رگ خواب)
- بهترین چهره تلویزیونی سال: مهران مدیری (دورهمی)
- بهترین موسیقی متن:سهراب پورناظری (رگ خواب)
- بهترین بازیگر مرد درام تلویزیونی: مهدی سلطانی (شهرزاد)
- بهترین بازیگر زن درام تلویزیونی: رؤیا نونهالی (شهرزاد)
- بهترین تدوین:حسین جمشیدی گوهری و سجاد پهلوان زاده: لاتاری
- بهترین دستاورد فنی و هنری: فیلشاه
- بهترین فیلمنامه سینمایی: معصومه بیات (رگ خواب)
- بهترین بازیگر مرد کمدی: بهرام افشاری (پایتخت۵)
- بهترین بازیگر زن کمدی: رؤیا میرعلمی (لیسانسه ها۲)
- جایزه بهترین فیلمنامه تلویزیونی: محسن تنابنده (پایتخت۵)
- جایزه یک عمر فعالیت هنری: علی رفیعی
- نشان عباس کیارستمی: او (اصغر یوسفی نژاد)
- جایزه بهترین مستند: صفر تا سکو
- جایزه یک عمر فعالیت نوشتاری: هیوا مسیح
سایر اخبار این روزنامه
معاون پارلمانی رئیس‌جمهوری :سخنان روحانی در مجلس به فضای صحن بستگی دارد
روحانیت مسبب مشکلات نیست
علی رفیعی: عمرم با محدودیت و ممنوعیت گذشت
انتظار طولانی خانم نقاش
حفره رانت ارزی مسدود شد
هیچ دانشجویی نباید ستاره‌دار باشد
شکاف نسلی در جامعه بحران یا مسأله؟
هم اندیشی دولت و دانشگاهیان یک اتفاق نیک
هم‌اندیشی دولت و دانشگاه
سلام ایران
پاسخ به پرسـش ایــــران
نظــــــــر مـــــردم
مشارکت بخش خصوصی در تصمیم‌گیری‌های کلان
استارتاپ‌ها با تصویب طرح «معاف از مالیات» جان می‌گیرند
واریز مبلغ‌ویزیت به شماره کارت فرزند دکتر
رفع معضل بیکاری گیلان با رونق گردشگری
واگذاری 52 درصد معاملات شهرداری بدون مناقصه در 1395
