روزنامه ابتکار
1397/05/24
امیر شاه‌علی از نمایش «آپارتمان» می‌گوید یک بازیگر باید دیوانه باشد!
سیدحسین رسولیاین روزها نمایش «آپارتمان» به نویسندگی سپیده قربانی و امیر شاه‌علی و بازی محمدرضا ایمانیان، غزل میرزایی، فائقه شلالوند، سهیل بابایی، مهناز مهدی‌زاده و امیر شاه‌علی در سالن استاد انتظامی، خانه هنرمندان روی صحنه رفته است. نمایشی که در بستری رئالیستی سه نسل از مردم این روزهای شهر تهران را روایت می‌کند. در این نمایش با یک درام اجتماعی انتقادی روبه‌رو می‌شویم. به همین مناسبت سراغ شاه‌علی رفته‌ایم و با او گفت‌وگو کرده‌ایم.
شاهد هستیم که نمایش «آپارتمان» را بیشتر در ژانر کمدی معرفی کرده‌اند. ولی به شدت با این موضوع مخالف هستم. علاقه‌ای ندارم که به نمایش‌ها برچسب بزنم. دوست دارم خودتان بگویید که در چه ژانر و سبکی کار کرده‌اید.
کاملا مخالف هستم که نمایش «آپارتمان» را در ژانر کمدی بدانیم. قطعا این کار کمدی نیست. متاسفانه ذائقه تماشاگر به این سمت رفته است که باید در سالن نمایش بخندد. کارگردان‌ها هم وقتی می‌خواهند اجرایی را روی صحنه ببرند ناخودآگاه به سمت خنده گرفتن از تماشاگر می‌روند. علاقه دارم که جای تنفسی برای تماشاگر در اجرا بگذارم تا راضی از سالن نمایش بیرون برود. در حال حاضر بیشتر هنرمندها می‌خواهند بخش «فان» (خنده‌دار) نمایش بیشتر باشد تا تماشاگر را با خوشحالی به بیرون بفرستند. با این وجود، نمایش «آپارتمان» یک درام اجتماعی است که معضل پیچیده‌ای هم ندارد؛ یعنی اینکه آدم‌هایی را نشان می‌دهیم که دچار روزمرگی شده‌اند و این روزمرگی باعث دوری آنها از یکدیگر شده است.
دقیقا با یک درام اجتماعی مواجه هستیم که زندگی روزمره معاصر را با توجه به مسائلی مانند سنت و مدرنیته و استحاله خانواده روایت می‌کند. نکته عجیبی که با آن دست و پنجه نرم می‌کنیم این که بسیاری از طبقات اجتماعی ایرانی «سبک زندگی» طقات دیگر را مورد تمسخر و تخطئه قرار می‌دهند. برای همین تماشاگر حاضر در سالن نمایش «آپارتمان» به رفتاری می‌خندد که اتفاقا بسیار هم رئالیستی است. البته توجه بسیار زیادی به جزئیات داشتید.
دقیقا همین گونه است. در واقع، حرفه اصلی من بازیگری است نه کارگردانی. البته کار کارگردانی انجام داده‌ام ولی در این کار تلاش کردم که نمایش را به یک سرانجام خوب برسانم. در حقیقت، نمایش‌های رئالیستی را خیلی می‌پسندم. بازیگرها باید خودشان باشند. یک بازیگر اگر زور اضافه نزند و بازی نکند قطعا به آن چیزی که می‌خواهد، می‌ٰرسد. به اغلب بازیگرها هم جزئیات کوچکی را انتقال دادم. در زمینه شخصیت‌پردازی هم نکاتی را گفتم و توضیح دادم که این شخصیت این گونه است و آن یکی جوری دیگر. بنابراین، وقتی جزئیات درست و ساده را رعایت کنید و شخصیت‌پردازی درستی داشته باشید و زور اضافه هم نزنید، همه چیز درست میشود. البته یک آفتی هم در این زمینه وجود دارد؛ متاسفانه بازیگرها وارد بازی برای تماشاگر می‌شوند. این اتفاق مخصوصا در موقعیت‌های کمدی نمود پیدا می‌کند. در نمایش «آپارتمان» هم این اتفاق رخ می‌دهد. در زمینه هدایت بازیگری باید تاکید کنم که وقتی شما می‌خواهید اتفاقی رقم بخورد خودش بر اساس موقعیت رقم می‌خورد و احتیاجی هم نیست که آن را رقم بزنید. پیام دهکردی هم زمانی می‌گفت که یک بازیگر باید روی صحنه دیوانه باشد، هیچ چیزی هم به خودش اضافه نکند و خودش باشد. من هم روی همین موضوع تاکید کردم.
شما هم کارگردانی و هم بازی می‌کنید. این موضوع خودش چالش‌برانگیز است.
بله خیلی سخت است. [خنده] بزرگ‌ترین چالش این اتفاق برای بازیگر این است که نمی‌تواند خودش را ببیند و کارگردانی کند! وقتی پشت صحنه هستید نورها، صحنه و جزئیات دیگر درست پیش می‌رود ولی وقتی روی صحنه می‌روید دیگر کنترلی روی عوامل صحنه ندارید. خیلی‌ها گفته‌اند که کارگردان نباید بازی کند. به نظرم این حرف درستی است. فشارهای بیرون کار بسیار بیشتر میشود و کارگردان را خیلی اذیت می‌کند و تمرکز بازیگر را هم می‌گیرد.
درباره سالن استاد انتظامی، خانه هنرمندان چه نظری دارید؟
با این سالن هیچ مشکلی نداشتم. پیام لاریان مدیر سالن و گروهش خیلی همراه هستند. واقعا به ما کمک کردند. واقعا دلسوز هم هستند. البته برخی قوانین اینجا خیلی بد است. بیشتر فروش نمایش «آپارتمان» از گیشه و حضوری بوده است؛ ولی گیشه، بلیت‌ها را از سایت تیوال خریداری می‌کند. همین موضوع به ما آسیب زده است؛ برای اینکه آنها پنج درصد از فروش را بر می‌دارند. چرا باید اینگونه باشد؟ این سایت تقریبا کاری برای ما نکرده است و درصدش را هم اینگونه می‌گیرد. البته سر و صدای زیادی در این سالن وجود دارد. نورها هم ضعیف و امکانات هم کم است؛ ولی باز هم خدا را شکر. از حمید لبخنده هم تشکر ویژه کنم. ایشان مدیر آموزشگاه زنده‌یاد سمندریان هستند و کلی به ما لطف داشتند.
تماشاخانه ایرانشهر در کنار خانه هنرمندان است. بیشتر تماشاگرها را هم جذب می‌کند. به شما آسیب نمی‌زند؟
چند وقت پیش برای اجرایی به ایرانشهر مراجعه کردم و دیدم که حصاری دورش کشیده‌اند و اجرایی هم به ما نمی‌دهند. یک شورای سیاست‌گذاری دارد که بسیاری از کارهای که در آنجا اجرا می‌رود برای خودشان است. خیلی بد است! در حال حاضر هنرمندها به سختی می‌توانند در تئاترشهر اجرا بروند. در همین سالن استاد انتظامی هم آنقدر تعداد متقاضی زیاد است که شاید یک اجرا به زور در سال بگیرید. سالن‌های خصوصی هم شبی یک میلیون تومان می‌گیرند. آنها ۳۰ میلیون تومان‌شان را پیش از اجرا می‌گیرند! فاجعه است!
قرار بود که قوانینی بگذارند و به جوان‌ها هم اجرا بدهند. البته چند نفری به یک باره اجرا رفتند و بعدش خبری نشد. گویا فقط همان چند نفر باید اجرا می‌رفتند!
دقیقا! بروید ببینید که چگونه باید در این سالن‌ها اجرا بگیرید. یکی از دوستانم در ایرانشهر اجرا رفت. در کارش چهره هم داشت. در اساسنامه آنها کلی شرایط خاص وجود دارد و دوست من هم هیچ کدامش را نداشت ولی اجرا رفت.
شاید مجری طرح خوبی داشت؟
قطعا! الآن مجری طرح خیلی مهم است. بیشتر سالن‌ها کارت بانکی پر می‌خواهند ولی در ایرانشهر باید معرف، مجری طرح و تهیه‌کننده خوبی داشته باشید! برای کسی هم مهم نیست که در این سالن‌ها چه خبر است.
سایر اخبار این روزنامه
وزیر صنعت، معدن، تجارت خبر داد
۲۵۰ میلیارد دلار ثبت‌سفارش واردات در ۴ ماه!
ژوبین صفاری
با من سخن بگو
در جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی
سیاست‌های کلان مبارزه با جنگ روانی تصویب شد
لایحه بودجه نظامی 717 میلیارد دلاری آمریکا توسط ترامپ امضاء شد
کاخ سفید در مسیر تقویت جنگ سرد
امیر شاه‌علی از نمایش «آپارتمان» می‌گوید
یک بازیگر باید دیوانه باشد!
اصلاحات، اعتلاء دین‌باورى
محسن غرویان:
رئیس‌جمهوری قصد تزریق‌آرامش به جامعه را دارد
