روزنامه ایران
1397/05/23
ظهور متحدان جدید
ندا آکیشخبرنگار
یک روز پس از آنکه رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه در یک سخنرانی آتشین بحران لیر را یک «توطئه ارزی» نامید و خطاب به امریکا گفت: «ما با کسانی که روابط و اتحاد راهبردی 50 ساله خود را با یک کشور 81 میلیونی قربانی روابط با سازمان‌های تروریستی می‌کنند، قطع همکاری می‌کنیم»، سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه دیروز دوشنبه در ظاهر برای حل بحران سوریه اما در پشت پرده با هدف افزایش همکاری‌ها با دولت آنکارا وارد ترکیه شد.
ورود لاوروف به ترکیه اگرچه از قبل برنامه‌ریزی شده و برای شرکت در دهمین کنفرانس سفیران و مذاکره با مولود چاووش اوغلو، همتای ترکیه‌ای خود درباره بحران سوریه و آماده‌سازی مقدمات یک نشست چهارجانبه با مشارکت آلمان، فرانسه، ترکیه و روسیه درباره سوریه بوده اما در روزهای اخیر که تنش‌ها بین امریکا و ترکیه، دو متحد ناتو به مرحله بحرانی رسید و کوچکترین نشانه‌ای از فروکش کردن این تنش‌ها در آینده نزدیک به چشم نمی‌خورد، سفر از قبل برنامه‌ریزی شده لاوروف نیز تحت تأثیر قرار گرفته و دست کم در پشت پرده بخشی از دستور کار خود را به بررسی راه‌های افزایش همکاری دو کشور بویژه در بخش اقتصادی اختصاص داده است. بویژه اینکه در روزهای اخیر اردوغان و ولادیمیر پوتین، همتای روس او درباره تنش آنکارا – واشنگتن به‌صورت تلفنی با هم گفت‌و‌گو کرده‌اند.
به نظر برخی از تحلیلگران، حتی بعید نیست اردوغان از پوتین برخی قول‌های اقتصادی گرفته باشد. روزنامه ترکیه‌ای حریت با انتشار این خبر که در تازه‌‌ترین گفت‌و‌گوی اردوغان با پوتین بر سر ورود 6 میلیون گردشگر روس به ترکیه در سال‌جاری میلادی توافق شد، این فرضیه را تأیید می‌کند. گواه دیگر برای تأیید این ادعا می‌تواند سخنرانی‌های کوبنده اردوغان علیه امریکا باشد. به گزارش شبکه تلویزیونی تی آر تی ترکیه، او عصر یکشنبه در جمع حامیانش در شهر «ترابزون» بار دیگر تهدید به قطع همکاری با دولت واشنگتن کرد و گفت: خطاب به کسانی که جنگ ارزی علیه تمام جهان از جمله کشور ما را آغاز کرده‌اند می‌گویم پاسخ ما به این جنگ دستیابی به بازارها، شرکا و متحدان جدید است. رئیس جمهوری ترکیه روز شنبه نیز در خصوص تحولات اقتصادی این روزهای کشورش گفته بود: مسأله اصلاً دلار، یورو یا طلا نیست، موضوع جنگ اقتصادی است که علیه ما آغاز شده است و باید تدابیر و اقدامات لازم برای مقابله با آن اتخاذ کنیم. در یادداشتی هم که روز شنبه روزنامه نیویورک تایمز امریکا از اردوغان منتشر کرد، آمده بود: «واشنگتن باید این واقعیت را بپذیرد که ترکیه گزینه‌های جایگزین [برای پر کردن خلأ متحدی چون امریکا] دارد.»
اینکه روسیه یکی از این گزینه‌های جایگزین است یا خیر، در گذر زمان مشخص میشود اما این مسأله تا حدودی به گفت‌و‌گوهای پشت پرده لاوروف با مقام‌های ترکیه‌ای ظرف دیروز و امروز نیز بستگی دارد. ماریا زاخاروف، سخنگوی وزارت خارجه روسیه پیشتر درباره اهداف سفر لاوروف به ترکیه گفته بود، روابط تجاری و اقتصادی دوجانبه، سوریه و دیگر موضوعات خاورمیانه‌ای در دستور کار این سفر است. علاوه بر این، هم ترکیه و هم روسیه آمادگی خود را برای افزایش تجارت دوجانبه با واحد پولی دیگری غیر از دلار نشان داده‌اند. هدف آنها از این اعلام آمادگی، مقابله با تحریم‌های امریکاست که در حال حاضر باعث سقوط ارزش لیر و روبل، پول‌های ملی دو کشور شده است.
دوستی ترکیه با «دشمنان خطرناک» امریکا
علاوه بر روسیه، چین نیز این روزها در کانون توجه ترکیه قرار گرفته است. خبرگزاری شینهوا در نخستین روزهای ماه جاری میلادی در گزارشی نوشت، ترکیه که انتظار می‌رود نقش فعالی در نخستین اجلاس بین‌المللی واردات – صادرات چین در ماه نوامبر ایفا کند، اخیراً 3.6 میلیارد دلار از بانک صنعت و تجارت چین وام گرفته است تا با این وام از بخش انرژی و حمل و نقل خود حمایت کند.
نکته قابل تأمل در نزدیک شدن ترکیه به دو کشور روسیه و چین این است که سیاست خارجی ترامپ در حال پیش رفتن به سوی طرد دوستان و خلق دشمنان جدید از میان دوستان است. ترکیه این روزها دارد به جایگزین کردن امریکا با دو کشوری فکر می‌کند که در استراتژی امنیت ملی ترامپ با صفات «رقیب» و «دشمن خطرناک» معرفی شدند و جالب اینکه هر سه کشور را سیاست تحریم، فشار و جنگ تجاری آقای ترامپ به هم نزدیک کرده است. سیاستی که کشورهای اروپایی متحد امریکا نیز از آن بی‌نصیب نمانده‌اند و از این رو، دلخوری‌های جدی از دولت واشنگتن دارند.
جنگ تجاری بین امریکا و ترکیه همچنین باعث گرمتر شدن روابط تهران – آنکارا، دو همسایه و متحد قدیمی نیز شده است به طوری که محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران اخیراً در توئیتی نوشت: «خوشحالی ترامپ از تحمیل فشار اقتصادی بر ترکیه، متحد خود در ناتو، شرم‌آور است. امریکا باید دست از عادت خود برای تحریم و تهدید بکشد وگرنه جهان - فراتر از محکومیت‌های کلامی – متحد خواهد شد تا این کشور را ملزم به این کار کند. ما پیش از این در کنار همسایگانمان ایستاده بودیم و اکنون نیز دوباره ایستاده‌ایم.»
چندی پیش نیز مقامات ترکیه از جمله شخص اردوغان و وزیر خارجه این کشور با محکوم کردن دور تازه تحریم‌های یکجانبه امریکا علیه ایران، رسماً اعلام کردند که به انجام این تحریم‌ها متعهد نیستند و مبادلات خود با ایران بویژه در بخش واردات انرژی را ادامه می‌دهند. به گزارش خبرگزاری رویترز، چاووش اوغلو با مردود دانستن تحریم‌های ضد ایرانی امریکا گفت، آنکارا خود را تنها به تحریم‌های بین‌المللی متعهد می‌داند.
اگرچه ترکیه با قرار گرفتن در کنار ایران در درجه اول به منافع ملی خود می‌اندیشد و بشدت به خرید نفت از ایران نیاز دارد و در ۶ ماهه نخست سال‌جاری روزانه ۱۷۶ هزار بشکه نفت (۴۹ درصد کل واردات نفت ترکیه) از ایران خریداری کرده است، اما وجود شخصی مانند ترامپ در رأس حکومت امریکا که در برخورد با سایر کشورها فرقی بین دوست و دشمن قائل نمی‌شود و همه را با چوب تحریم و جنگ تجاری می‌نوازد، بیش از هر چیز ترکیه را به همراهی با ایران، روسیه و چین واداشته است.
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
پس از انتشار تصاویر ماهواره ای از میزان خسارت ها به پایگاه نواتیم، دیروز نیز تصاویر ماهواره‌ای پایگاه رامون ارتش صهیونیستی منتشر شد که نشان می دهد علاوه بر آشیانه ها، مراکز تجهیزات نظامی نیز توسط موشک های بالستیک ایران هدف قرار گرفته است (خراسان) امیر واحدی: این‌بار با بمب‌افکن su ۲۴ پاسخ ویرانگر می‌دهیم / سردار حاجی‌زاده: صد در صد می‌زنیم (جوان) جنگ رسانه‌ای در فضای موشکی (کيهان) پیام صریح ایران به جنگ‌طلبان صهیونیست (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
آغاز پرداخت وام نوسازی بافت فرسوده از شهریورماه
اصلاح‌طلبان به حمایت از دولت روحانی پایبند هستند
درگذشت اقتصاددان نامدار مصری - فرانسوی
ظهور متحدان جدید
نه جنگ میشود نه مذاکره می‌کنیم
کاهش ارزش لیر و سودای جدید برای ایرانی‌ها
همه آدم های سینما برای حاتمی مهم بودند
ضرورت‌ها و الزامات انعقاد کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر
اتحاد جدید، تاکتیکی که می‌تواند تبدیل به استراتژی شود
سلام ایران
جوابیه
نظــــر مـــردم
