افزایش قیمت‌ها، بازارحمل و نقل هوایی را به‌هم ریخت

گروه حمل و نقل- چند روز پس از آغاز رسمی اجرایی شدن بسته ارزی جدید دولت و در کنار بالا رفتن قیمت بلیت پروازهای بین‌المللی خبرهایی که از گوشه و کنار این بازار به گوش می‌رسد، حاکی از سوء‌استفاده برخی از ایرلاین‌های خارجی در فضای فعلی ایران است. پس از آنکه قیمت ارز در ماه‌های گذشته افزایشی قابل توجه در ایران پیدا کرد و با بی‌نظمی‌های شکل گرفته در بازار عملا شرایط را برای بسیاری از سرمایه‌گذاران و مسافران در تصمیم‌گیری‌های آینده خود دشوار کرد، حالا به نظر می‌رسد که برخی شرکت‌های هواپیمایی خارجی توانسته‌اند از آب گل‌آلود، ماهی‌های بزرگی صید کنند و با تغییر سیاست‌هایشان مطابق با آنچه در ایران به وجود آمده شرایط را برای سودآوری بیشتر خود فراهم کنند.
در کنار افزایش قابل توجه قیمت بلیت ایرلاین‌های خارجی در ایران و شایعات و گمانه‌زنی‌هایی که حکایت از آن می‌کرد که تعدادی از این شرکت‌ها فروش ریالی بلیت در ایران را متوقف کرده و به شکل دلاری با مسافران معامله می‌کنند، حالا شکایت تعدادی از مسافران ایرانی به این موضوع می‌پردازد که مصوبه جدید بانک مرکزی که با تایید سازمان هواپیمایی کشوری در صنعت هوایی ایران نیز اجرایی شد، برای تعدادی از مسافران ایرانی افزایش قابل توجه هزینه‌ها را به همراه داشته است.
چند روز قبل سازمان هواپیمایی کشوری اعلام کرد از این پس ارز مورد نیاز ایرلاین‌ها از طریق سامانه سنا تخصیص پیدا می‌کند و همین مساله قیمت ارز مورد استفاده ایرلاین‌ها را از حدود ۴۲۰۰ تومان به مرز ۹۰۰۰ تومان افزایش داد. این مساله برای شرکت‌های هواپیمایی داخلی فشارهای قابل توجهی را به وجود آورده اما ایرلاین‌های خارجی به دنبال استفاده از این مساله به عنوان یک فرصت هستند.
یکی از مسافران پروازهای شرکت هواپیمایی ترکیش ایرلاینز در گفت و گو با ایسنا درباره این سودجویی توضیح داد: از حدود ۲۰ روز قبل به شرکت هواپیمایی ترکیش درخواست خود برای تغییر مسیر از تهران به آمستردام به تهران به اشتوتگارت را داده بودم و مسوولان این شرکت باید با دریافت یک هزینه مشخص جابه‌جایی مدنظر را اجرایی می‌کردند.


به گفته وی، با وجود پیگیری‌های صورت گرفته مسوولان این شرکت هواپیمایی این تغییر مسیر را در دستور کار خود قرار ندادند تا زمانی که بسته جدید ارزی اعلام شد و نرخ جدید ارز برای فعالیت ایرلاین‌ها در نظر گرفته شد.
بر اساس اطلاعات ارائه شده از سوی این مسافر، شرکت ترکیش پس از اعلام بسته جدید از وی خواسته است برای این تغییر مسیر شش میلیون تومان پول بیشتر واریز کند و در توجیه این درخواست نیز جابه‌جایی مبنای ارزی را عنوان کرده است.
هر‌چند در آسمان ایران تعداد زیادی ایرلاین‌های خارجی هنوز فعالیت می‌کنند و به نقاط مختلف جهان مسافران ایرانی را می‌برند، اما مساله و ابهام اصلی چگونگی تداوم فعالیت آنها در شرایط فعلی اقتصادی کشور است که از یک سو ایران قطعا به حضور آنها برای افزایش انتخاب‌های مسافرانش احتیاج دارد ولی از سوی دیگر ترس آن را نیز دارد که با سودجویی این شرکت‌ها شرایط بازار بیش از گذشته به هم بریزد.
گرانی به ایرلاین‌های داخلی هم رسید
در همین حال گرانی بلیت‌های هواپیما به ایرلاین‌های داخلی هم رسیده است. به دنبال تغییرات به وجود آمده پس از اجرایی شدن بخشنامه جدید سازمان هواپیمایی کشوری در جریان ارتباط با سیاست‌های ارزی بانک مرکزی پس از ایرلاین‌های خارجی حتی تغییرات در نرخ بلیت ایرلاین‌های داخلی نیز به شکل قابل توجهی افزایش یافته است.
از چند روز قبل گمانه‌زنی‌هایی درباره بالا رفتن قابل توجه نرخ بلیت پروازهای ایرلاین‌های خارجی مطرح شده بود و تعدادی از مسافران این ایرلاین‌ها نیز در گزارش‌هایی اعلام کردند که شرکت‌های خارجی برای تغییر در زمان پرواز یا مبدا و مقصد آن هزینه‌های بسیار کلان دریافت کردند. در شرایطی که شرکت‌های داخلی هنوز نرخ بلیت پروازهای بین‌المللی خود را مانند خارجی‌ها بالا نبرده‌اند اما گزارش‌های جدید نشان می‌دهد که مسافران شرکت‌های ایرانی نیز برای جابه‌جایی در زمان سفر خود مجبور شده‌اند افزایش قیمت شدیدی را تجربه کنند.
یکی از مسافران شرکت هواپیمایی ایران‌ایر اعلام کرد که برای جابه‌جایی چند‌روزه در زمان پرواز تهران- فرانکفورت- تهران خود مجبور شده حدود پنج میلیون تومان افزایش قیمت بلیت را به شرکت هواپیمایی مربوطه بپردازد. بر اساس اطلاعاتی که این مسافر در اختیار ایسنا قرار داده در ابتدا برای سفر رفت و برگشت خود حدود سه میلیون و ۵۰۰ هزار تومان هزینه بلیت پرداخت کرده است اما برای جابه‌جایی مجبور شده این رقم را به حدود هشت میلیون تومان افزایش دهد و نرخ این پرواز در حال حاضر نیز به رقمی بالاتر رسیده که نشان می‌دهد احتمالا قیمت بلیت‌ها در روزهای آینده بالاتر نیز می‌رود.
رضا جعفرزاده سخنگوی سازمان هواپیمایی کشوری اعلام کرد همه شرکت‌ها ملزم هستند بخشنامه نرخ تسعیر ارز ابلاغ شده را رعایت کنند و مسافران می‌توانند هر گونه تخلف در این حوزه را به سایت این سازمان با ارائه مدارک مستدل گزارش کنند.
در این بخشنامه آمده است: کلیه بهای بلیت به فروش رسیده قبل از تاریخ ابلاغ بخشنامه برای پروازها معتبر بوده و نرخ استرداد نیز بر همان اساس اجرایی می‌شود. همچنین در صورت هر گونه تغییر داوطلبانه توسط مسافر چنانچه موجب تغییر کلاس نرخی بر اساس قوانین نشود، مسافر صرفا باید پرداخت هزینه تغییرات را بر اساس نرخ جدید انجام دهد و در صورتی که کلاس پروازی تغییر پیدا کند، باید بهای کل بلیت در تغییرات اعمال شود.
رایزنی برای تامین ارز ایرلاین‌ها با نرخ ۴۲۰۰ تومانی
در این شرایط دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی از رایزنی برای تامین ارز مورد نیاز ایرلاین‌ها با نرخ دولتی خبر داده است. مقصود اسعدی سامانی گفت: با نرخ اعلامی سامانه سنا قیمت پروازهای خارجی دو برابر می‌شود. وی در خصوص وضعیت قیمت پرواز ایرلاین‌های داخلی پس از ابلاغ بخشنامه نرخ تسعیر ارز، اظهار کرد: بر اساس این بخشنامه که به شرکت‌های هواپیمایی ابلاغ شده، از این به بعد ارز مورد نیاز ایرلاین‌ها بر اساس قیمت سامانه سنا تامین می‌شود.
وی با بیان این‌که نرخ دلار در این سامانه حدود 9200 تومان است، افزود: در صورتی که با این نرخ، ارز ایرلاین‌ها تامین شود قطعا شاهد تغییر قیمت پروازهای داخلی خواهیم بود. وی با بیان این‌که میزان افزایش قیمت پروازهای خارجی نیز حدود 100 درصد یعنی دو برابر خواهد شد، تصریح کرد: فعلا نرخ پروازهای داخلی افزایش نیافته و در حال رایزنی و مکاتبه با مراجع ذی‌ربط برای استفاده شرکت‌های هواپیمایی از ارز با نرخ دولتی هستیم. دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی همچنین گفت: هنوز رقم قطعی افزایش قیمت پروازهای داخلی در صورت عدم تخصیص ارز دولتی مشخص نشده است.
بلیت اهواز- مشهد- اهواز ۲ میلیون تومان
قیمت بلیت پرواز مسیر اهواز- مشهد- اهواز به مرز دو میلیون تومان نزدیک شد. روز گذشته نرخ بلیت برخی مسیرهای پروازی نسبت به چند روز قبل به شدت افزایش یافته است؛ به ‌عنوان مثال قیمت بلیت پرواز اهواز- مشهد-اهواز (رفت و برگشت) به مرز دو میلیون تومان برای تاریخ 26 مرداد نزدیک شده است. نرخ بلیت رفت اهواز- مشهد 995 هزار تومان و در مجموع حدود دو میلیون تومان برای پرواز رفت و برگشت است.قیمت بلیت این مسیر پروازی به صورت رفت و برگشت (هواپیمایی زاگرس) یک میلیون و 800 هزار تومان است. همچنین نرخ بلیت پرواز تهران- شیراز به مرز 500 هزار تومان برای تعطیلات هفته آینده نزدیک شده است. قیمت بلیت پرواز تهران-عسلویه برای 510 هزار تومان، پرواز تهران-چابهار حدود 600 هزار تومان، تهران- کرمانشاه 540 هزار تومان و تهران- تبریز 550 هزار تومان است.