ترکمنستان باز هم گربه رقصانی کرد

 به دنبال ممانعت و نپذیرفتن کامیون های ترانزیتی از سوی کشور ترکمنستان صدها دستگاه کامیون در دو طرف مرز بلا تکلیف ماندند. ایجاد صف طولانی کامیون‌ها در مرز سرخس برای ورود به کشور ترکمنستان و محدودیت‌های جدید این کشور برای ورود کامیون، بار دیگر برای بسیاری از رانندگان ایرانی مشکل ساز شد. اتفاقی که طی چند ماه گذشته بارها به شیوه های مختلف رخ داده و مشکلاتی را به همراه داشته است و طی سال گذشته چندین بارتوسط روزنامه خراسان در قالب گزارش به آن پرداخته شده است. گلایه های رانندگان ترانزیتی   ملکی راننده ترانزیت که به مقصد ازبکستان بار زده بود در گفت و گو با خراسان رضوی گفت:باورکنید با وضعیتی که هر از گاهی از سوی ماموران ترکمنستان نسبت به رانندگان ایرانی اعمال می‌شود، عصبی می شوم واضطراب تمام وجودم را می گیرد واز همه بدتر که حق هیچ گونه اعتراضی در آن سوی مرز نداریم. چرا سفارت ایران با این مسئله به طور جدی برخورد نمی‌کند؟ جمشید نریمانی به نمایندگی از رانندگان تجمع کننده در گمرک سرخس به خراسان رضوی گفت: متاسفانه 90 درصد مشکل ما وبه خصوص رانندگان ترانزیت از سوی کشور ترکمنستان است هم اکنون که رانندگان ما در آن سوی مرز متوقف هستند ، در دسترسی به امکانات اولیه بسیار مشکل دارند.  هر راننده ای اگر 200 متر از کامیونش فاصله بگیرد به عناوین مختلف جریمه می شود. هم اکنون کامیون هایی که در آن سوی مرز  متوقف شده اند بیمه ها و «دوزبلاغ» آن ها تمام شده وبه ناحق باید دلار بدهند وما از مسئولان خواهش می کنیم که این مشکلات را پیگیری وبرای همیشه این مسائل را حل کنند ونگذارند کشور ترکمنستان هر از گاهی حقوق بین المللی تجارت و...را زیر پا بگذارد.رئیس انجمن صنفی شرکت‌های حمل‌ونقل بین‌المللی استان نیز به وجود این مشکل اذعان دارد و به «خراسان رضوی» می‌گوید: چهار روز است (تا روز گذشته)، کشور ترکمنستان به‌صورت یک‌طرفه و بدون اطلاع قبلی ورود و خروج کامیون‌های ترانزیتی به خاک کشورش را محدود کرده است. فقط 30 کامیون از حدود 150 کامیون! زمانیان می‌افزاید: با این که با توجه به ظرفیت موجود در مرز سرخس و احداث پل ترانزیتی جدید، روزانه بیش از 150 کامیون ترانزیتی وارد ترکمنستان می شد، این کشور تصمیم گرفت این ظرفیت را به 30 کامیون کاهش دهد، یعنی روزانه فقط 30 کامیون می‌توانند وارد کشور ترکمنستان شوند و از آن‌طرف هم فقط 30 کامیون اجازه خروج از پایانه مرزی این کشور را دارند که این اقدام ترکمنستان شرکت‌های حمل و نقل ترانزیتی را با مشکل جدی مواجه کرده است. زمانیان ادامه می دهد: این کار ترکمنستان در حالی است که پیش ‌از این توافق شده بود ترانزیت کامیون در این مرز به‌صورت شبانه‌روزی فعال باشد و توقفی در ترانزیت صورت نگیرد. سؤالی که برای ما پیش‌آمده این است که آیا مقامات استان و کشور از این تصمیم کشور ترکمنستان اطلاعی داشته‌اند یا خیر؟ اگر اطلاع نداشته‌اند چرا اعتراض نکردند؟ اگر هم اطلاع داشته‌اند چرا به شرکت‌های حمل‌ونقل هیچ اطلاع‌رسانی نشده است؟ ترکمنستان تا کنون پاسخی ارائه نداده است مدیر کل گمرک سرخس با اشاره به آخرین اقدامات انجام شده به خراسان رضوی  گفت:توقف وکاهش عبور کامیون های ترانزیت از مرز دو کشور که از اواخر هفته گذشته از سوی کشور ترکمنستان وبدون اطلاع قبلی صورت گرفت مایه تعجب ما شد که بلافاصله با ارتباط با مرزبان طرف مقابل موضوع مورد رسیدگی قرار گرفت که متاسفانه تا روز جمعه جواب شفافی ندادند. سید حسن رحیمی زاده با تاکید براین که هیچ مشکلی از سوی گمرک سرخس در خروج یا ورود کامیون وجود ندارد، افزود:ما از همان ساعت اول موضوع را به مسئولان بالادستی و به خصوص سفیر ایران در کشور ترکمنستان ونمایندگی وزارت امور خارجه در استان اطلاع دادیم و هم اکنون با گذشت سه روز از این مسئله، بر اساس شنیده ها، موضوع در حال بررسی است وگفته شده توافقاتی انجام گرفته و هم اکنون (روزگذشته) تنها 20 دستگاه کامیون از مرز عبور ووارد گمرک سرخس شدند اما از این سو راننده ای حاضر به رفتن نیست. وی تصریح کرد :امیدواریم با توجه به این که مسئولان مرزی ترکمنستان مدعی هستند مشکلی نیست  بتوانیم ورودی وخروجی گمرک را به روزها وماه های گذشته برسانیم ورانندگان با اطمینان وارد ترکمنستان شوند. سرپرست فرمانداری شهرستان سرخس با اشاره به پاسخ طرف ترکمن که نقص در دستگاه ایکس ری عامل محدودیت پذیرش کامیون ها بوده اظهار کرد:این مسئله هم اکنون از سوی نمایندگی وزارت خارجه در حال پیگیری است وآن چه شایعه شده که ما گردشگران ترکمنی را نپذیرفتیم   کاملا تکذیب می کنم.حسین غریب افزود:آن چه ما اطلاع داریم خود ترکمن ها از خروج گردشگرهای ترکمن در هفته گذشته ممانعت کردند وما در پذیرش آن ها مشکلی نداریم وحتی آمادگی داریم ظرفیت ترانزیتی ما به بیش از 200 دستگاه در روز برسد.وی با بیان این که طی دو جلسه ای که مرزبانان دو کشور در منطقه داشتند این موضوع به مقامات استانی وکشوری اعلام شده وحتی نماینده کنسولگری ایران در محل توقف کامیون ها در آن سوی مرز حاضر شده وضمن دلجویی از رانندگان در قالب یادداشتی از  وضعیت فعلی به دولت ترکمنستان گلایه کرده است . ترکمنستانی‌ها پاسخ گو نیستند مدیرکل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای استان هم با تایید این موضوع به خبرنگار ما می‌گوید: متأسفانه کشور ترکمنستان بدون اطلاع قبلی از چند روز قبل این ظرفیت را به روزانه 30 کامیون رسانده است و به‌هیچ‌وجه هم پاسخ گو نیست. «ابراهیم نصری» می افزاید: ما چند روز است که پیگیر حل این مشکل هستیم و در ملاقات مرزی که با طرف ترکمنستانی انجام شد طرف ترکمنستانی مدعی شد این تصمیم از سوی مقامات بلندپایه ترکمنستان اتخاذشده است. استاندار نیز موضوع را از طریق سفیر ترکمنستان پیگیری کرد اما تاکنون به نتیجه‌ای نرسیدیم. وی تصریح می کند: ما موضوع را به وزارت راه و شهرسازی هم منعکس کردیم و باید موضوع از طریق این وزارتخانه و همچنین وزارت امور خارجه پیگیری شود، البته این تصمیمات کشور ترکمنستان جدید نیست و این کشور قبلاً هم از این تصمیمات گرفته و پاسخ گو نبوده است. بدون اطلاع‌رسانی قبلی انجام‌شده رئیس نمایندگی وزارت امور خارجه در شمال و شرق کشور هم با بیان این که این تصمیم ترکمنستان بدون اطلاع‌رسانی قبلی بوده، به خراسان رضوی می گوید: روز پنج شنبه از موضوع باخبر شدیم و از طریق مقامات پیگیر موضوع بودیم. بر اساس آمارروز گذشته (تا ظهر شنبه) فقط یک کامیون خروجی از مرز سرخس داشتیم و تعداد ورودی‌ها از این مرز حدود 20 کامیون بوده که ادعا می‌شود کامیون‌های ایرانی خودشان تمایلی به خروج ندارند. با این که ما بارها از ترکمنستانی ها خواسته ایم اگر تصمیمی می‌گیرند حداقل سه تا چهار روز قبل به ما اطلاع دهند اما متأسفانه بازهم بدون اطلاع قبلی این تصمیم را گرفتند. وزارت خارجه آن‌ها هم بی‌خبر بود! «غلام عباس ارباب خالص» می افزاید: کشور ترکمنستان در خصوص میزان تردد کامیون‌ها هیچ اعلام رسمی نکرده است اما در عمل روزانه فقط 30 کامیون اجازه ورود یا خروج دارند، ما یادداشت اعتراضی مان را به کنسولگری ترکمنستان فرستادیم و با معاون وزیر امور خارجه این کشور هم گفت و گو کردیم اما آن‌ها هم اظهار بی‌اطلاعی کردند و گفتند شاید تصمیم از ناحیه گمرکات یا مرزبانی این کشور باشد و قرار شد موضوع را پیگیری کنند. وی اضافه می کند: البته این را هم گفتند که چون طی یک ماه آینده قرار است جشن استقلال این کشور برگزار شود، در ورود و خروج‌ها و ترددهای ترانزیتی محدودیت‌هایی ایجاد می‌کنند. اما ما به آن‌ها اعلام کردیم اگر بناست محدودیت ایجاد شود چرا اجازه خروج کامیون‌ها را نمی‌دهند؟ به عقیده ما این توجیه صحیحی نیست. وی تصریح می‌کند: در شرایط فعلی طی هماهنگی انجام‌شده با کنسولگری این کشور از کامیون دارانی که در مرز این کشور متوقف‌شده بودند سرکشی و قرار شد برخی ملزومات و مایحتاج آن‌ها تأمین شود. رد احتمال سیاسی بودن تصمیم رئیس نمایندگی وزارت امور خارجه در شمال و شرق کشور همچنین با رد احتمال سیاسی بودن این اقدام و ارتباط آن با سفر اخیر هیئت آمریکایی به ترکمنستان، می گوید: با این تصمیم ترکمنستان، بیشترین نارضایتی را کامیون داران خود این کشور دارند که نمی‌توانند وارد ایران شوند. از سویی دیگر کشور ترکمنستان یک کشور بی‌طرف است و هرسال در سازمان ملل موضع بی‌طرفی خود را در مسائل سیاسی اعلام کرده است، بنابراین کشوری که اعلام بی‌طرفی می‌کند وارد معادلات سیاسی نمی‌شود. هم اکنون در مرز لطف‌آباد هم رفت و آمد عادی داریم و مشکلی وجود ندارد و ما مشکل ایجاد شده در مرز سرخس را پیگیری خواهیم کرد. کشور ترکمنستان به‌عنوان مسیر ترانزیتی ایران به کشورهای آسیای مرکزی و دومین هدف صادراتی محسوب می‌شود. دولت این کشور بعداز این که در سال 95 برای کامیون‌های ترانزیتی ایرانی تعرفه یک  دلاری حق عبور از خاک این کشور تعیین کرده بود، اوایل خردادماه امسال این تعرفه را به 1.5 دلار رساند و هزینه‌های زیادی را برای شرکت‌های حمل و نقل  و ترانزیت بین‌الملل ایرانی ایجاد کرد. این پایان کار نبود و در اواخر تیرماه مجدد  ترکمنستان مشکل تازه‌ای برای کامیون داران ایران ایجاد کرد. با تصمیم جدید این کشور برای کامیون‌هایی که به منظور ترانشیپ کالا به بندر چارجوی این کشور می‌رفتند هم تعرفه 1.5 دلاری مقرر شد، درحالی‌که درگذشته برای ترانشیپ کالا هزینه‌ای از کامیون داران دریافت نمی‌شد. حالا نیز این کشور با محدود کردن تعداد کامیون های ورودی و خروجی، بر مشکلات قبل ترانزیتی دو کشور افزوده است.