روزنامه همدلی

داود سالمی بحرانِ تصمیمات بحران ساز

مقوله بحران گریزناپذیر است و دیر یا زود به سراغ همه می‌آید و روند آن افزایش تهدیدها و کاهش فرصت‌هاست و به میزان ضربه‌پذیری و قدرت مدیریت بستگی دارد. همچنین وقوع حوادث غیرقابل پیش‌بینی و بروز خطرات و سوانح‌‌،‌‌ بحران‌های اقتصادی‌‌‌‌،‌‌ اجتماعی‌‌، سیاسی و... واقعیتی است که بشر در طول تاریخ به آن آشنا بوده است و صنعتی‌شدن جوامع و گسترش ارتباطات ماهواره‌ای‌‌‌‌،‌‌ انتقال اطلاعات وسیع باعث شده بحران جزءلاینفک از ماهیت درونی جامعه و سازمان‌ها شود
بحران از یک منظر خاص به بحران دفعی و تدریجی یا خزنده تقسیم‌بندی می‌شود. تکلیف بحران دفعی و یکباره مشخص است، ولی موضوع اصلی و اساسی با نوع بحرانی است که قابلیت پیش‌بینی زیادی دارند یا قابل تفسیر هستند که همان بحران خزنده است. نقطه شروع این بحران از یک سطح آستانه است و با گذشت زمان احتمال وقوع آنها بیشتر می‌شود و از عدم انطباق جامعه با چندین جنبه از محیط به‌وجود می‌آیند. این نوع بحران از یکسری مسائل بحران‌آور شروع می‌شوند و در طول زمان تقویت شده و پس از رسیدن به یک سطح آستانه بروز و نمود پیدا می‌کنند یا مزمن باقی می‌مانند. در حقیقت این نوع بحران می‌تواند سبب و منشا بحران‌های دیگر شوند یا آثار و پیامدهای بحران‌های دیگر را تشدید کنند و نهایتا آن اتفاق ناگوار یعنی پازل بحرانی در یک بازه زمانی را شکل می‌دهد.
این نوع بحرانِ بحران‌ساز به دو نوع طبیعی:آلودگی محیط‌زیست‌‌‌‌،‌‌ گرمایش زمین و انسانی:اختلاس‌‌‌‌،‌‌ رشوه و... تقسیم‌بندی می‌شوند. اساسا بسیاری از بحران‌های طبیعی و انسانی‌‌‌‌،‌‌ انسان ساخت هستند. بدین معنا که انسان با دست بردن نابجا در طبیعت یا اتخاذ تصمیمات اشتباه‌‌‌‌،‌‌ زمینه اصلی بحران را به‌وجود می‌آورند و همان بحران دست ساخت انسان اتفاق می‌افتد.
تصمیمات دست‌ساخت انسانی اغلب سیاسی هستند که به‌دلیل سلایق مختلف سیاسی‌‌‌‌،‌‌ برخی تصمیمات که به‌نام تصمیمات سیاسی معروفند تبدیل به بحران خزنده‌ای می‌شود که در ابتدا موریانه‌وار و زیرپوستی حرکت تدریجی آن آغاز می‌شود و در نهایت بحران آشکار ظهور می‌کند، بحرانی که منشا آن تصمیمات بحرانی است، بحرانی که قربانی اصلی تصمیمات بحران‌ساز‌‌‌‌،‌‌ خود مردم هستند، بحرانی که تصمیمات عامل اصلی بحران‌سازی می‌شود دراینجاست که پازل بحران تصمیمات بحران ساز شکل می‌گیرد.


عدم نگاه تخصصی و علمی برخی نهادها به موضوعات به ظاهر بدیهی ولی کلیدی یا حاکم شده انتصابات سیاسی به جای شایسته‌سالاری در انتصابات که خروجی آن تصمیم‌سازی‌های غیرتخصصی و سلیقه‌‌‌ای می‌شود و درنهایت قطعه‌ای از پازل تصمیمات بحران‌ساز را شکل می‌دهد.
معضل به‌کارگیری مدیران غیربومی آفتی است بحرانی‌‌‌‌،‌‌ به‌دلیل عدم تسلط به محیط پیرامونی درشرایط حساس موجب تقویت بحران می‌شود که کاهش کارآمدی مدیریت بحران را به‌دنبال خواهد داشت.
ایجاد فضای شخص‌محوری و خودمحوری به‌جای فضای مشورتی و کارگروهی و موازی‌کاری‌های فراوان برخی دستگاه‌ها و جزیره‌‌‌ای عمل کردن آنها و درنهایت تصمیم‌گیری‌های مختلف به شکل موازی‌‌‌‌،‌‌ بحران خزنده و تدریجی را شکل می‌دهد.
علم و شناخت روش‌های برخورد با تغییرات ناگهانی و پیش‌بینی نشده برای مدیران از پیش‌نیازهای مدیریت بحران است که این موضوع لزوم آموزش‌های علمی و کاربردی مدیریت دربحران برای مدیران را ضروری می‌نماید.
همچنین از بزرگترین خطاهای استراتژیک مدیران را می‌توان تصور مصون‌بودن سازمان و جامعه از بحران دانست که زمانی از این خیال واهی خارج می‌شوند که دیگر کار از کار گذشته است.
گاهی تصمیمات مدیریتی در جاده اشتباه‌‌‌‌،‌‌ باتوجه به تصورات غلط گذشته اتخاذ می‌شود. یادآوری این جملات پرکاربرد مدیریتی همان قرارداشتن در جاده اشتباه است‌‌ «حالا که تا اینجا پیش رفتیم مسلما دیگر نمی‌توانیم برگردیم» یا «توقف پروژه باعث هدررفت تمام زحماتمان می‌شود.»
مقوله ترس حاصل بحران ایجاد شده خود نوعی معضل یا بحران در مدیریت بحران است. ترس از بروز اتفاقات ناگوار یا پیش‌آمدهای پیش‌بینی نشده که نشان از عدم آمادگی لازم قبلی در مواجهه با بحران است و آشفتگی در مدیریت بحران ایجاد می‌شود. لذا هرچه آمادگی رویارویی با بحران بیشتر حاصل شود و تمهیدات لازم دیده شده باشد، میزان ترس و دلهره مدیریتی کاسته خواهد شد و تسلط بر شرایط خاص ایجاد شده بیشتر خواهد شد. جالب آنجاست که گاهی ترس از بحران با ایجاد آمادگی یا آموزش‌های راهبردی کم نمی‌شود، بلکه با گذراندن بحران‌های فراوان‌‌‌‌،‌‌ معضل عادی‌سازی بحران در بین برخی مسئولان ایجاد می‌شود که حاکم شدن چنین فضایی با تشدید خسارات بحرانی و از بین رفتن فرصت‌ها‌‌‌‌،‌‌ در حقیقت بحران در مدیریت بحران ایجاد می‌شود. ‌‌ پرداختن به موضوع بحران تصمیمات بحرانی دامنه وسیع‌تری از مطلب نگاشته شده را دربرمی‌گیرد، ولی ضرورت تبیین هرچه بیشتر مقوله بحران درجامعه برای مردم و مسئولان می‌تواند بر پیشگیری و کاهش میزان تاثیرات بحران اثرگذار باشد. همچنین لزوم خروج از بحران تصمیمات بحران‌ساز با گذشت زمان بیش از پیش احساس می‌شود.
در پایان‌‌‌‌،‌‌ بحران که روزهای سخت نام دارد به انسان‌های سخت نیازمند است.
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
عشق و خیانت در «قطب شمال » «مست عشق » عام هپسند و صعود سخت فوتسال (خراسان) طوفانی که پرده از چهره غرب کنار زد  (یادداشت روز) (کيهان) تعطیلی شنبه یا پنج‌شنبه؟ (جوان) هراس سفته‌بازان از کاهش نرخ ارز (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
«همدلی» بازتاب موضع‌گیری نخست‌وزیر عراق در تبعیت از تحریم های آمریکا علیه ایران را بررسی می‌کند «همدلی» بررسی کرد؛ سود سپرده‌های بانکی به عنوان عظیم‌ترین منبع رانت چه بلایی بر سر اقتصاد‌ می‌آورد پنجمین نشست روسای کشورهای حاشیه خزر برای امضای رژیم حقوقی امروز در آستانه برگزار می‌شود گزارش«همدلی» از حواشی افزایش قیمت بلیت هواپیما در گفت‌وگو با دست‌اندرکاران صنعت هوایی «همدلی» از معضل این روزهای کشور و طمع برخی شهروندان به واسطه معضلات اقتصادی گزارش می‌دهد دودکش‌های آلاینده صنایع‌، قلب تپنده اقتصاد ایران را از حرکت بازمی‌دارد ریه‌های سیاه عسلویه ‍ رئیس جمهور اصلاح قانون مبارزه با تامین مالی تروریسم را ابلاغ کرد واکنش‌ها به پیام محسن چاوشی، عجیب است و تامل برانگیز؛ ابراهیم در «ابهام» داود سالمی بحرانِ تصمیمات بحران ساز باتلاقی به نام عسلویه «عباد» به جمع روزنامه‌نگاران پیوست برخورد دوگانه ناصر آقاجری، سخنگوی اتحادیه کارگران پروژه‌ای: برخی گرین‌کارت‌ در دست منتظرند سریعتر خودشان را به ینگه دنیا برسانند