«همدلی» بازتاب موضع‌گیری نخست‌وزیر عراق در تبعیت از تحریم های آمریکا علیه ایران را بررسی می‌کند

برادران ناتنی
همدلی| گروه سیاسی- هرمز شریفیان: حیدر‌العبادی نخست وزیر عراق در یک مصاحبه مطبوعاتی گفته بود که مخالف تحریم های آمریکا علیه ایران است اما به دلیل شرایط عراق چاره‌ای جز همراهی با امریکا ندارد. این گفته‌ها سبب شد تا سیاسیون و تحلیل‌گران ایرانی و عراقی واکنش‌های مختلفی به این اظهارنظر نشان دهند.
محمود صادقی نماینده مردم تهران در توییتی نوشت: «دولت عراق مطابق با ماده 6 قطعنامه 598 مبلغ 1100 میلیارد دلار بابت غرامت خسارات جنگ تحمیلی به ایران بدهکار است و دولت ایران با لحاظ تنگناهای مردم عراق در مطالبه آن تعلل کرده است. اکنون نخست وزیر عراق به جای جبران با تحریم‌های ظالمانه علیه مردم ایران همراهی می‌کند».
در واکنش به توییت محمود صادقی نماینده مجلسِ ایران، فائق الشیخ علی، نماینده مجلس عراق و رهبر «حزب مردمی اصلاح» در حساب توییتر شخصی خود نوشت: «به نام خانواده قربانیان ترور از شما و دولت شما می‌خواهم ‍۱۱ میلیارد دلار آمریکا به عنوان غرامت کشته شدن یک میلیون عراقی از زمانی که القاعده را به بهانه جنگ با آمریکا از سال ۲۰۰۳ وارد کشور ما کردید، بپردازید». البته باید به این برادر نماینده عراقی! متذکر شد که غرامت ایران طبق قطعنامه‌ سازمان ملل جنبه رسمی و اثبات شده دارد و به منزله حکم است. هرگاه سازمان ملل تایید کرد که دولت ایران القاعده را وارد عراق کرده و طبق قطعنامه‌ای ایران را ملزم به پرداخت 11 هزار میلیارد دلار کرد، اشکالی ندارد این رقم را از 1100 میلیارد دلار طلب مردم ایران کم کرده اما باقی آن را پرداخت کنید!


از سوی دیگر سفیر جمهوری اسلامی ایران در بغداد به ایلنا گفته: صحبت‌های العبادی هیچ تاثیری در روابط ایران و عراق ندارد.
این واکنش‌ها در حالی ابراز می‌شود که کشورهایی چون روسیه، ترکیه، چین و ... به همراه کشورهای اتحادیه اروپا، تحریم‌های آمریکا علیه ایران را محکوم کرده و در صدد تقویت برجام هستند. هرچند انتظار از کشوری مانند عراق که پس از سقوط صدام آنچنان مستقل هم نیست نباید زیاد باشد اما در همین کشور، هستند سیاستمدارانی که بر خلاف نخست وزیر این کشور، تحریم‌ها و قطع روابط تجاری با ایران را تایید نمی‌کنند.
«همدلی» در ادامه با قاسم محبعلی، دیپلمات پیشین وزارت امور خارجه و کارشناس مسائل خاورمیانه به گفت‌وگو نشسته و نظر احمد زیدآبادی، روزنامه‌نگار و کارشناس امور بین‌الملل و ایرج مسجدی، سفیر جمهوری اسلامی ایران را بازتاب می‌دهد.
بازسازی اماکن مقدس ادامه می‌یابد
ایرج مسجدی سفیر ایران در عراق در گفت‌و‌گو با ایلنا، به صحبت‌های حیدرالعبادی نخست‌وزیر عراق درباره پیروی این کشور از تحریم‌های آمریکا «علیرغم میل باطنی» آنها واکنش نشان داد.
مسجدی در خصوص این اظهارنظر نخست وزیر عراق گفت: صحبت‌های العبادی هیچ تاثیری در روابط ایران و عراق ندارد و نداشته و روابط ما کما فی‌السابق ادامه دارد و ما مشکلی در این زمینه نداریم.
وی در مورد نحوه پیروی از تحریم‌های آمریکا با توجه به اظهارنظر العبادی گفت: ایشان یک اظهارنظری کردند، اما قرار نیست این کارها انجام شود و مبادلات اقتصادی دو کشور آن قدر وسیع و گسترده است که با یک اظهارنظر تغییری نخواهد کرد.
سفیر کشورمان در بغداد خاطرنشان کرد: در این مدت شاهد بودید، همه جریان‌ها،  گروه ها، احزاب و مسئولان عراقی خلاف این صحبت (حیدرالعبادی)، صحبت‌های دیگری داشتند و تاکید کردند که در کنار هماهنگی و همکاری با جمهوری اسلامی ایران باقی خواهند ماند. 
میزان صادرات ما به عراق بیشتر شده است
مسجدی در پاسخ به این سوال که العبادی به عنوان نخست‌وزیر این اظهار‌نظر را مطرح کرده نه یک تحلیل گر و از این رو بازوی اجرایی اظهارنظر خود را در دست دارد، گفت: فقط ایشان این مساله را مطرح کردند و همه مخالفت کردند و کسی دیگری ندیدم که این حرف را تایید یا تکرار کرده باشد. فقط ایشان مطرح کردند.
وی در مورد اینکه آیا ایشان به عنوان نخست وزیر جایگاه‌ عملی کردن اظهارات خود را ندارد،  گفت:۲۰ مسئول دیگر این صحبت‌ها را رد کردند و این‌ها هم جایگاه (اجرایی) داشتند. این مساله تاثیری در روابط ما نخواهد داشت.
سفیر کشورمان در عراق در مورد اینکه آیا در روزهای اخیر مذاکراتی با این عنوان با طرف عراقی داشته‌اید یا خیر؟ گفت: با این عنوان مذاکراتی نداشتیم چون این مساله تازه مطرح شده و هیچ اثری در روابط نداشته و حتی میزان صادرات ما به بیشتر شده است.
مسجدی در خصوص اینکه اگر قرار باشد تراکنش مالی با عراق به دلیل پیروی این کشور از تحریم‌های آمریکا قطع شود چه خواهد شد، گفت: قرار نیست قطع شود. مگر کسی گفته قطع می‌شود؟ با عراقی‌ها مراودات با دلار را از سابق هم نداشتیم و مشکلی در ارزهای دیگر نداریم. با یورو، دینار و یا ریال و ارزهایی غیر از دلار مراودات انجام می‌شود.
وی در خصوص بیانیه بانک مرکزی عراق که در نامه‌ای از دیگر بانک‌های این کشور خواسته که از این پس با بانک‌های ایرانی با دلار معامله نکنند هم گفت: این مساله، جدید نیست. از قدیم هم مراودات بانکی با دلار انجام نمی‌شد و مراودات دیگری داشتیم که ادامه خواهد داشت. 
تغییری در مناسبات ایران و عراق رخ نداده است
مسجدی در خصوص جدال توییتری محمود صادقی نماینده مجلس ایران با فائق شیخ علی نماینده مجلس عراق در مورد پرداخت غرامت جنگ ایران و عراق گفت: در این مورد موضع رسمی کشور باید مشخص باشد.
وی در پاسخ به این سوال که آیا موضع رسمی جمهوری اسلامی این است که علیرغم صحبت‌های العبادی تغییری در روابط ایجاد نشده است؟ گفت: آیا شما تغییری دیدید؟ هنوز هیچ تغییری رخ نداده است. شما ببینید آیا صادرات ما کم شده و اتفاقی افتاده است؟
سفیر کشورمان در مورد علت مطرح شدن مساله پیروی عراق از تحریم‌های آمریکا گفت: این سوال را از خود ایشان (العبادی) باید پرسید. او در مورد اینکه آیا از چهارم نوامبر و آغاز تحریم‌های نفتی آمریکا علیه ایران تغییری در این قرارداد اتفاق می‌افتد یا خیر؟ گفت: هر چیزی را در زمان خود باید بررسی کنید؛ در مورد چیزی که اتفاق نیافتاده هنوز نظر خاصی نداریم. چیزی که می‌توانم بگویم این است که روابط ما با عراقی‌ها نه تنها کم نشده بشکه بیشتر  هم شده و تقویت هم خواهد شد.
«مقتدی صدر» صراحتا مخالفت خود را با تحریم‌های آمریکا اعلام کرد
مسجدی با اشاره به مخالفت تعداد زیادی از مسئولان صاحب منصب عراقی با تحریم‌های آمریکا گفت: رئیس‌جمهور عراق، معاون ایشان، روسای تقریبا تمام احزاب و گروه‌های عراقی، سید عمار حکیم، نوری‌المالکی، مقتدی صدر و شیخ همام حمودی همگی مخالفت خود را با تحریم‌های آمریکا اعلام کردند.
وی افزود: در فضای رسانه‌ای و فضای مجازی، بسیار واضح است که همه این جریان‌ها همبستگی خود را با ایران و علیه آمریکا اعلام کردند و فضای عراق گویای این مساله است. 
وی در مورد موضع مقتدی صدر در مورد تحریم‌های آمریکا با بیان اینکه روابط ایران با مقتدا صدر بسیار خوب است، گفت: ایشان صراحتا مخالفت خود را (با تحریم‌های آمریکا) عنوان کرد.
قاسم محبعلی کارشناس مسائل بین‌الملل و دیپلمات سابق وزارت امورخارجه درهمین باره به همدلی گفت: عراق پس از صدام را نمی توان یک کشور مستقل و دارای حاکمیت ملی کامل در نظر گرفت. همچنان به لحاظ امنیتی و نظامی وابسته به حمایت آمریکا و ائتلاف تحت حمایت آن است و از سوی دیگر نه شیعیان حاکم و نه سایر جوامع عراقی اعم از سنی و کرد هم جوامع مستقلی نبوده و قادر نیستند روی پای خود بایستند. دولت‌های عراق بعد از صدام به نوعی بین ایران و آمریکا سرگردان بوده‌اند و اخیرا تلاش‌هایی برای برقراری نوعی توازن در روابط با همسایگان خود و بازگشت به جهان عرب داشته اند. اما با این همه هنوز عراق فاصله زیادی با کشور مستقل و دارای حاکمیت ملی دارد.
از این رو لازم است وضعیت عراق را به درستی درک کنیم. هرکسی و هر دولتی در عراق بر سر کار باشد ناچار است رابطه خود را با آمریکا را حفظ کند و نمی‌تواند بدون حمایت آن کشور پایدار بماند . قضیه داعش به خوبی بیانگر این قضیه است . اوباما تصمیم به کاهش نیروها و خروج از عراق گرفت اما به فاصله کوتاهی داعش گشترش یافت و بغداد در آستانه سقوط قرار گرفت و ارتش عراق بار دیگر با کمک آمریکا بازسازی شد و نیروهای عراقی وابسته به دولت و همین طور تحت حمایت ایران و تحت پوشش نیروی هوایی آمریکا توانستند مناطق اشغالی را پس بگیرند . الان هم زمینه های بروز مجدد داعش و یا جریانی مشابه آن از بین نرفته و لذا همانطوریکه آقای عبادی گفته اگر چه بازگشت تحریم ها را اشتباه می داند ولی منافع ملی عراق به دولت حکم می کند که باعث رنجش آمریکا نشده و آن را رعایت کند.
اما این که واقعا عراق قادر باشد تحریم ها را رعایت کند امری بعید است چرا که دولت عراق نه در شمال و مناطق کرد نشین و نه در مناطق جنوبی تسلط چندانی بر مرز خود ندارد و دولت فعلی منسجم نیست برای همین چه عبادی باشد و چه نباشد دولت بعدی هم درعمل خیلی دست بازی برای تغییر رفتارش نخواهد داشت.
واکنش های ایرانی ها عمدتا احساساتی و بدون توجه به واقعیات عراق بوده است. در واقع وقتی طرف های ایرانی در عمل به استقلال و حق حاکمیت ملی عراق پای بند نبوده و بدون هماهنگی با دولت مقامات سیاسی و نظامی به آن کشور تردد کرده وبا اتباع و گروه های عراقی ارتباط برقرار می کنند و حق حاکمیت ملی و عرف روابط با یک کشور مستقل را رعایت نمی کنند وبدون این که روابط بر پایه حقوقی ، اقدام متقابل و احترام متقابل بنا کنیم، تصمیم به ارسال کمک و غیره می کنیم وتوجهی نداشتیم که پیش از امری می بایستی ابتدا وضعیت حقوقی ومناسبات دو کشور همسایه پس از 8 سال جنگ دوباره بازسازی شده از جمله معاهده مرزی 1975 بار دیگر مورد احترام عراق قرار گرفته و دولت های عراق صراحتا و علنی پای بندی خود را به آن اعلام کرده‌اند.
عراق در نهایت یک کشور مستقل است و هر گونه رابطه به آن باید بر اساس قواعد و عرف بین المللی باشد لذا پیش از هر امری ضرورت دارد دولت جمهوری اسلامی به این مسایل توجه نموده وپیش از هر چیز دولت عراق را ملزم نماید پای بندی آن کشور را به معاهده 1975 و همین طور قطع نامه 598 اعلام نموده و سپس بر اساس احترام متقابل و اصول همزیستی بین دو کشور همسایه و دارای پیوند های تاریخی ومذهبی ومنافع متقابل روابط را باز سازی نماید. ادامه این وضعیت نمی توان با منافع ملی ایران و امنیت ملی ایران منطبق دانست و با تغییر کوچکی در حکومت عراق می توان انتظار داشت که بار دیگر روابط دو کشور دچار آشفتگی شده و به تجربه تلخ گذشته تکرار گردد . در این صورت است که می توان از دولت عراق انتظار داشت که مطابق اصول هم جواری و دوستی متقابل نسبت به روابط خود با ایران و از جمله قضیه تحریم های آمریکا اتخاذ موضع نماید . تا بتوان با یک دولت متعهد و پاسخگو در عراق برخورد متناسب نمود.
سایر اخبار این روزنامه
«همدلی» بازتاب موضع‌گیری نخست‌وزیر عراق در تبعیت از تحریم های آمریکا علیه ایران را بررسی می‌کند «همدلی» بررسی کرد؛ سود سپرده‌های بانکی به عنوان عظیم‌ترین منبع رانت چه بلایی بر سر اقتصاد‌ می‌آورد پنجمین نشست روسای کشورهای حاشیه خزر برای امضای رژیم حقوقی امروز در آستانه برگزار می‌شود گزارش«همدلی» از حواشی افزایش قیمت بلیت هواپیما در گفت‌وگو با دست‌اندرکاران صنعت هوایی «همدلی» از معضل این روزهای کشور و طمع برخی شهروندان به واسطه معضلات اقتصادی گزارش می‌دهد دودکش‌های آلاینده صنایع‌، قلب تپنده اقتصاد ایران را از حرکت بازمی‌دارد ریه‌های سیاه عسلویه ‍ رئیس جمهور اصلاح قانون مبارزه با تامین مالی تروریسم را ابلاغ کرد واکنش‌ها به پیام محسن چاوشی، عجیب است و تامل برانگیز؛ ابراهیم در «ابهام» داود سالمی بحرانِ تصمیمات بحران ساز باتلاقی به نام عسلویه «عباد» به جمع روزنامه‌نگاران پیوست برخورد دوگانه ناصر آقاجری، سخنگوی اتحادیه کارگران پروژه‌ای: برخی گرین‌کارت‌ در دست منتظرند سریعتر خودشان را به ینگه دنیا برسانند