انتقاد از تمکین العبادی به تحریم ایران

گروه سیاسی: موضع‌گیری «حیدر العبادی» در خصوص تحریم‌های آمریکا علیه ایران برای وی دردسر ساز شده است. نخست وزیر عراق گفته بود که «گرچه مخالف تحریم‌های ایران از سوی آمریکا است، اما به این تحریم‌ها پایبند خواهد بود. او تاکید کرده بود که منافع و مصالح عراق حکم می‌کند که  این کشور، در مناقشه بین ایران و آمریکا، به تحریم‌های تعیین شده پایبند باشد.» 
ساعتی پس از این اظهارات موجی اعتراضات نه تنها در داخل عراق به گوش رسید بلکه برخی از نمایندگان مجلس ایران نیز اظهار تند خود را اعلام کردند. بسیای از شخصیت‌ها و گروه‌های سیاسی عراق ضمن تاکید بر همسایگی و کمک‌های ایران به عراق در دوران تهاجم داعش، اعلام کرده‌اند که عراق باید در چنین شرایطی از ایران حمایت کند. 
واکنش‌ها به اظهارات العبادی به فضای مجازی و شهروندان عراقی نیز کشیده شده است کاربران عراقی به شیوه‌های مختلف مخالفت خود را با این موضع‌گیری العبادی نشان داده‌اند. آنها هشتگ #همبستگی_با_ایران و #العبادی_نماینده_ما_نیست به حمایت از ایران در برابر تحریم‌های ظالمانه آمریکا پرداختند.
در ادامه اقدامات و اظهارات نخست وزیر عراق دولت عراق نیز اعلام کرده است که واردات خودرو از ایران را متوقف خواهد کرد. همچنین سخنگوی دولت عراق نیز روز پنجشنبه گفته است که به دلیل تحریم‌های جدید آمریکا، کشورش مجبور است تا به استفاده از دلار در مراودات تجاری با ایران پایان دهد.


«سعد الحدیثی» در مصاحبه با اسپوتنیک اعلام کرد که شروع تحریم‌های آمریکا علیه ایران، عراق را مجبور کرده تا استفاده از دلار آمریکا در نقل و انتقالات مالی با جمهوری اسلامی را متوقف کند. به گفته الحدیثی، تحریم‌های آمریکا اول از همه انتقالات پولی و عملیات بانکی با استفاده از دلار را تحت تاثیر قرار می دهند، به نحوی که تهران و بغداد دیگر از دلار استفاده نخواهند کرد. وی با ذکر این نکته که محدودیت جدید باعث کاهش تجارت دوجانبه میان ایران و عراق و تاثیر منفی بر روی مصرف کنندگان خواهد شد، افزود که دولت عراق به دنبال یافتن سازوکاری جدید برای تقویت تجارت با ایران است.
الحدیثی گفت: «در هر صورت، دولت (عراق) به دنبال حل تمامی مشکلات مربوط به این موضوع خواهد بود و در پی سازوکارهایی متناظر برای بی اثر کردن تاثیرات بر بازار عراق و جلوگیری از آسیب به منافع شهروندان عراقی خواهد بود.»
واکنش‌ها در ایران
ابراز تمکین العبادی از ترامپ در ایران نیز واکنش‌های تندی را به همراه داشته است، «محمود صادقی»، نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی با انتشار یک پست توییتری روز پنجشنبه ۱۸ مرداد نسبت به اظهارات عبادی واکنش نشان داده است.
صادقی در پست توییتری خود نوشته است: «دولت عراق مطابق ماده ۶ قطعنامه ۵۹۸ ۱۱۰۰ میلیارد دلار بابت غرامت خسارات مستقیم جنگ تحمیلی به ایران بدهکار است؛ دولت ایران با لحاظ تنگناهای مردم عراق در مطالبه این غرامت تعلل کرده است؛ اکنون نخست‌وزیر عراق به‌جای جبران، با تحریم‌های ظالمانه علیه مردم ایران همراهی می‌کند.»
نائب رييس كميسيون اجتماعي مجلس شورای اسلامی نیز اعتراض خود را در توئیتر منتشر کرد. «محمدرضا بادامچی» در صفحه شخصی خود نوشت: «دولت عراق خسارات جنگ را فراموش کرده است و به نام منافع ملی کشورشان با بی‌شرمی از سیاست‌های تحریمی ترامپ پیروی می‌کند، نادیده گرفتن خسارات جنگ تحمیلی جای خود، آیا زمانی که کشور شما را از سقوط در جهنم داعش نجات دادیم و استقلال عراق را حفظ کردیم، منافع ملی ما مهم نبود؟»
سود و زیان‌های عراق از تحریم
در همین رابطه خبرگزاری فرانسه به واقع شدن عراق در خط آتش بین دو متحد خود، یعنی ایران و آمریکا اشاره کرده است و به زیان‌های اقتصادی و پیامدهای سنگین تحریم ایران برای عراق پرداخته است. در این گزارش آمده است که مجموع واردات عراق از ایران در سال ۲۰۱۷ بالغ بر ۶ میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار بوده است. حال آنکه، کل صادرات عراق به ایران تنها ۷۷ میلیون دلار اعلام شده است.
به این ترتیب، تراز بازرگانی خارجی بین عراق و ایران به گونه قابل ملاحظه‌ای به سود ایران است و همین امر باعث می‌شود که ایران از محل صادرات خود به عراق میلیاردها دلار درآمد ارزی داشته باشد. دسترسی ایران به دلار از جمله مسائلی است که دولت ترامپ خواستار پایان دادن به آنهاست.
کالاهایی که عراق از ایران وارد می‌کند، در قیاس با کالاهای مشابه ارزان‌تر هستند. افزون بر آن، سالانه میلیون‌ها شهروند ایران برای زیارت به عراق می‌روند و از این طریق پول هنگفتی وارد شریان‌های مالی آن کشور می‌شود.
خبرگزاری فرانسه در گزارش خود زیان‌های وارده از تحریم‌های ایران برای عراق را بیش از زیان‌های ناشی از کاهش صادرات ایران ارزیابی می‌کند. در این گزارش آمده است که تحریم‌های ایران می‌تواند هزاران فرصت شغلی در عراق را بر باد دهد و به بازار سیاه در آن کشور دامن زند.
واکنش‌های عراقی
 به اظهارات العبادی
سخنان عبادی و سیاست دولت عراق در زمینه پایبندی به تحریم‌های آمریکا علیه ایران واکنش‌های مختلفی را به همراه داشته است. برخی از سیاستمداران عراق و از جمله «احمد محجوب»، سخنگوی وزارت امور خارجه این کشور از همراهی دولت عراق با تحریم‌ها انتقاد کرده و گفته است که عراق نمی‌بایست از سیاست تحریم‌های ایران حمایت کند. «سید عمار حکیم» رهبر جریان حکمت ملی، ایران را عمق استراتژیک عراق خوانده و یادآور شد: جمهوری اسلامی ایران در معرض فشار و تحریم و حمله‌ای است که اقتصاد و نظام سیاسی آن را هدف قرار داده؛ از همه می‌خواهم که در این بحران در کنار جمهوری اسلامی ایران بایستند و این کشور را یاری کنند. در این بحران عراق باید راه تنفسی برای ایران باشد؛ وظیفه دینی و اخلاقی ما ایستادن در کنار جمهوری اسلامی ایران است چرا که این کشور در کلیه بحران‌ها کنار ما ایستاد.
«نوری مالکی» رهبر دولت القانون نیز در این خصوص طی بیانیه ای اعلام کرد: ما اقدامات آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران و تمامی تحریم های یکجانبه علیه ملت‌ها را محکوم می‌کنیم و دولت‌های منطقه و جهان را نیز به محکوم کردن آن فرا می‌خوانیم. محاصره و فشار اقتصادی اقدامی نادرست، غیر قانونی، انتقام جویانه، ظالمانه و بدون هیچ گونه مشروعیت بین‌المللی و غیرقابل توجیه است چرا که خارج از چارچوب سازمان ملل انجام شده است.
«سید مقتدی صدر» در این باره طی بیانیه‌ای، با اشاره به شعار دینی «هیهات منا الذله» تاکید کرد اگر آمریکا این تصمیمات(تحریم علیه کشورها) خود را کنار نگذارد ما در برابر خسارت هایی که به ملت های منطقه وارد می شود دست بسته و ساکت نخواهیم ماند.
سخنگوی جنبش مقاومت اسلامی نجباء عراق نیز در واکنش به اعلام «حیدرالعبادی» مبنی بر همراهی با تحریم‌های خصمانه آمریکا علیه ایران تاکید کرد هرگز اجازه نخواهیم داد که عراق به ایالتی از ایالت‌های آمریکا تبدیل شود.
«سید هاشم الموسوی» با مخاطب قرار دادن «حیدر العبادی» از او پرسید: ما ملت عراق از کِی جزو پروژه تحریم ملت‌ها بوده‌ایم؟ فرزندان عراق از چه زمانی شریک محور تروریسم آمریکایی بوده‌اند؟ محوری که به‌دنبال مداخله و تجزیه کشورها، ظلم به ملت‌ها و غارت ثروت‌هایشان است.
الموسوی گفت : این تصمیم شورای امنیت نیست که در برابر آن تسلیم شویم. دو سوم جهان از روسیه و چین گرفته تا هند، پاکستان و سایر کشورها در کنار ایران ایستاده‌اند. سخنگوی رسمی مقاومت اسلامی نُجَباء که در مراسم بزرگداشت شهدا حضور یافته بود، در پایان سخنرانی خود بار دیگر العبادی را مخاطب قرار داد و گفت: معلوم نیست چه کسانی به تو مشاوره می‌دهند!
سازمان بدر عراق در بیانیه‌ای تاکید کرده بود که تحریم‌های ظالمانه، غیرقانونی و یکجانبه آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران را به شدت محکوم و تاکید می‌کند که این تحریم‌ها با همه عرف‌ها و منشورهای بین‌المللی و ارزش‌های اخلاقی و حقوق بشری که آمریکا سنگ آن را به سینه می‌زند، در تضاد است.
سازمان بدر عراق افزود: تحریم‌های آمریکا علیه ایران به منزله مجازات دسته جمعی ملت ایران است که هدف از آن گرسنه نگاه داشتن و شکنجه یک ملت است، زیرا این ملت با تسلیم شدن در برابر سلطه و زورگویی‌های آمریکا مخالفت کرده است .این سازمان بر حمایت از ملت و دولت ایران که در تمام سختی‌ها به ویژه در زمان حمله داعش به عراق در کنار مردم عراق ایستادند، تاکید کرد.
گردان‌های حزب الله عراق نیز در بیانیه‌ای تحریم‌های آمریکا علیه ایران را بیانگر سیطره لابی صهیونیستی و پول عربستان بر «دونالد ترامپ» دانست و اعلام کرد: ایران زمانی که داعش بخش‌های وسیعی از عراق را اشغال کرده بود در کنار عراق ایستاد. گردان‌های حزب الله عراق از مواضع «حیدر العبادی» نخست‌وزیر این کشور در قبال تحریم‌های آمریکا علیه ایران انتقاد کرده است.
انتقاد تحلیلگران عراقی
از سوی دیگر برخی تحلیلگران نیز به چرایی موضع نامانوس نخست وزیر عراق در این باره پرداختند. «نجاح محمد علی» کارشناس عراقی در این باره گفته است که «موضع ذلیلانه العبادی در قبال واشنگتن که به امید به دست آوردن مجدد پست نخست وزیری و برخلاف مخالفت جامعه جهانی، پایبندی خود را به تحریم‌ها یکجانبه آمریکا علیه ایران اعلام کرده باعث شده است که بحث حذف او از حزب الدعوه مطرح شود.»
«عدنان سراج» رییس مرکز توسعه رسانه‌ای عراق نیز در این خصوص اظهار داشت که «از حیث قانونی، نخست وزیر عراق نمی‌تواند در قضیه اقدامات یکجانبه ظالمانه آمریکا علیه ملت ایران موضع گیری کند بلکه این موضوع از اختیارات پارلمان است. اقدامات آمریکایی علیه ایران از حیث سیاسی غیر قابل قبول است زیرا یکجانبه است و از طرف شورای امنیت اعمال نشده و حتی اروپایی ها یا کشورهای اسلامی و عربی با آن همراهی نکرده‌اند.»
«محمد عبدالجبار الشبوط» روزنامه نگار و رییس سابق شبکه رسانه‌ای عراق (شبکه رسانه‌ای وابسته به دولت) نیز در یادداشتی از موضع شتابزده نخست وزیر عراق در قبال اقدامات خصمانه آمریکا علیه ایران انتقاد کرد. وی گفته است که نباید نخست وزیر عراق در اعلام موضع خود در قبال اقدامات ضد ایرانی «دونالد ترامپ»، یکجانبه عمل می‌کرد به ویژه اینکه اینها از طرف شورای امنیت سازمان ملل نبوده است.
«نزار العبادی» روزنامه نگار عراقی نیز به گونه‌ای دیگر به این موضوع پرداخته و آورده است: «مگر غیر از این است که در عرف سیاست خارجی، کشورهای همسایه دارای اولویت هستند پس چرا العبادی این اولویت ها را بجای کشور همسایه به آمریکا بعنوان اشغالگر سابق عراق داده است. العبادی در مورد خطری که عراقی‌ها را تهدید می‌کند سخن گفته است اما آیا دست کشیدن آمریکا از کمک رسانی به عراق در زمان اشغال این کشور توسط داعش را فراموش کرده است؟ آیا ایستادگی ایران را در برابر بحران و خطر داعش را به یاد نمی‌آورد؟ آیا فراموش کرده که داعش ساخته آمریکا و اسرائیل است؟ پس با این حال از نظر العبادی منشا خطر چه کسی می‌تواند باشد؟»