روزنامه مردم سالاری
1397/05/20
دستبرد ترامپ به جیب اردوغان
گروه بین‌الملل، علی ودایع: تعرفه واردات فولادترکیه در آمریکا تا دوبرابر افزایش یافت. روابط آمریکا و ترکیه هرگز تا این حد تنش آلود نبوده است. «دونالدترامپ» که نشان داده هیچ گونه نافرمانی را قبول نمی‌کند ؛ این بار یقه ترکیه را گرفته است.واشنگتن می‌خواهد کمر اقتصاد عثمانی که نقطه اتکای «رجب طیب اردوغان» است را خرد کند. ظرف چند روز اخیر نرخ برابری لیر ترکیه در برابر دلار و سایر ارزهای معتبر جهان به شدت تنزل کرده است. آنکارا با اعزام یک تیم دیپلماتیک تلاش کرد مانع بیخ پیدا کردن موضوع شود اما ترامپ یک «مرد دیوانه» است. در معاملات بازار ارز در روز جمعه دیروز(جمعه) روند نزولی ارزش پول ملی ترکیه ادامه یافت و برای نخستین بار از زمان به جریان افتادن پول جدید ترکیه در سال ۲۰۰۵ میلادی، تا بالای ۶ لیر در برابر یک دلار هم تنزل کرد که معنی کاهش حدود ۱۴ درصد ارزش آن در یک روز بود هر چند بعدا نرخ آن کمی افزایش یافت.
حالا رئیس جمهور آمریکا، اعلام کرده که تعرفه واردات فولاد و آلومینیوم از ترکیه را دو برابر بالا می‌برد.ترامپ در توییتر خود نوشته است: «همین حالا مجوز دو برابر کردن تعرفه فولاد و آلومینیوم از ترکیه را دادم، همزمان با اینکه واحد پول آنها، لیر ترکیه، به سرعت در برابر دلار بسیار قوی ما در حال افت است.»
او پیش از این از ابزار تعرفه علیه چین، اتحادیه اروپا و کانادا نیز استفاده کرده است. رئیس جمهوری آمریکا گفته است: «روابط ما با ترکیه در این مقطع خوب نیست!»
اردوغان هم دیروز گفت: «دلار نمی‌تواند سد راه ما شود»، اما او همزمان افزود: «البته دوباره از شما می‌خواهیم که اگر دلار و طلا زیر بالشتان گذاشته‌اید، باید آن را به بانک ببرید و لیر بگیرید.» در یک جمع تفریق سرانگشتی، از ابتدای سال میلادی جاری تا کنون، لیر ترکیه تقریبا یکسوم ارزش خود را در برابر دلار آمریکا و یورو از دست داده و به خصوص در روزهای اخیر، اختلاف سیاسی با آمریکا به روند نزولی ارزش لیر شدت بخشیده است.
دغدغه بانک مرکزی ترکیه
به گزارش بی بی سی، روند کاهش ارزش پول ترکیه از اول سال جاری و در واکنش به اقدامات دولت برای قبولاندن سیاست پولی خود به بانک مرکزی این کشور آغاز شد. در ترکیه، مانند بسیاری دیگر از کشورهای جهان، از لحاظ قانونی بانک مرکزی دارای استقلال است. استقلال بانک مرکزی به معنی آن است که تصمیم گیری در مورد سیاست مالی - مالیات و هزینه دولتی - در اختیار دولت است اما دولت دخالتی در سیاست پولی ندارد. بانک مرکزی مسئول اتخاذ اقداماتی برای حفظ ارزش داخلی پول - یعنی ثبات قیمت - است و انتظار می‌رود ارزش خارجی پول ملی، یا نرخ برابری آن در برابر ارزهای خارجی به واسطه فعل و انفعالات بازار آزاد ارز تعین شود.
با وجود این، از اواخر سال گذشته گفته شد که دولت رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری، بانک مرکزی را برای اتخاذ اجرای سیاست‌های پولی دولت به خصوص کاهش نرخ بهره جهت ایجاد رونق اقتصادی تحت فشار قرار داده است.ظاهرا بازار ارز معتقد است که چنین اقدامی باعث بازگشت تورم به اقتصاد ترکیه و مشکلات تراز پرداخت خواهد شد و در نتیجه، اعتماد خود را به شرایط اقتصادی ترکیه از دست داده است. با وجود کاهش نرخ ارز، بانک مرکزی ترکیه همچنان از افزایش نرخ بهره به منظور مقابله با این روند خودداری کرده و احتمال مداخله دولت در تصمیم‌گیری پولی را افزایش داده است.
همزمان، روزنامه تامیز مالی در گزارشی نوشت که بانک مرکزی اروپا، که مسئول سیاستگذاری پولی در حوزه یورو است، در خلال هفته گذشته وام دهندگان حوزه یورو به ترکیه را زیر نظر گرفته است. انتشار این گزارش به نگرانی بازارهای مالی اروپا نسبت به اوضاع ترکیه تعبیر شد و فشار بیشتری را به لیر وارد کرد. اقتصاد ترکیه برای چندین سال گرفتار تورم شدید و در نتیجه، کاهش سریع نرخ برابر پول آن کشور بود به نحوی که در اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی، اسکناس‌های چند میلیونی لیر به جریان افتاده بود. در سال ۲۰۰۳ میلادی پارلمان ترکیه قانون حذف شش صفر از اسکناس‌های لیر را تصویب کرد و این قانون از اول سال ۲۰۰۵ به اجرا گذاشته شد.
راز سقوط لیر
روابط میان ترکیه و آمریکا در ماه‌های اخیر تیره شده است. آمریکا وزرای دادگستری و کشور ترکیه را بر سر زندانی کردن یک کشیش آمریکایی تحریم کرده است و ترکیه هم در مقابل گفت دارایی‌های دو وزیر آمریکایی را مسدود می‌کند. ترکیه و آمریکا به جز ماجرای بازداشت دو ساله کشیش آمریکایی، درباره «فتح‌الله گولن» و مسایل سوریه نیز اختلاف نظر دارند. شاید بتوان گفت که نافرمانی ترکیه در تمکین به تحریم‌های آمریکا علیه ایران جرقه انفجار باروت در روابط واشنگتن با آنکارا بوده است. ترامپ تلاش می‌کند با شبیخون به جیب اردوغان و کشاندن اقتصاد آنکارا به نقطه ورشکستگی ، ترکیه را حداقل مجبور به پذیرش تحریم‌های ایران کند. واشنگتن می‌خواهد همان بلبشویی که در بازار دلار تهران در چهارراه استانبول ایجاد کرد را در خود استنابول هم عملیاتی کند. بهبود شرایط اقتصادی در دوره نخست وزیر رجب طیب اردوغان و تثبیت ارزش لیر، که افزایش سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی و بهبود شرایط اقتصادی این کشور را در پی داشت از جمله دستاوردهای مهم حزب عدالت و توسعه محسوب می‌شد.
سایر اخبار این روزنامه
استیضاح وزیر کار، مقوله پارتی بازی و فقدان نظام حزبی
ما ز یاران چشم یاری داشتیم
جزئیات استخدام مشروط معلمان حق‌التدریس و ۳۶ هزار نهضتی
چرا اقتصاد ما چنین شد؟
برانکو: سنگ پرانی نبود؛ صخره پرتاب می‌کردند!
وجود قطعات بدن انسان و عفونت در زباله‌های بیمارستانی
تلاش می‌کنیم تمام سازهای ایرانی را ثبت جهانی کنیم
دستبرد ترامپ به جیب اردوغان
انتقاد از تمکین العبادی به تحریم ایران
امیدوارم بسته جدید سیاست‌های ارزی و اقتصادی بتواند اشتباهات قبلی دولتمردان را جبران کند
زمین‌گیری برخی اتوبوس‌های شرکت واحد در پی نبود باتری
بهت جهانی در مقابل کشتار کودکان یمنی توسط ائتلاف سعودی
آشتی برای خط لوله صلح
