پرستیژ زمخت سعودی

گروه بین الملل: روابط عربستان با کانادا به شدت متشنج شده است. «محمد بن سلمان» ولیعهد جاه طلب سعودی پس از به قدرت رسیدن تلاش کرد چهره زمخت و خشن سعودی را بزک کند اما گویا در این راه ناکام مانده است. بازداشت جمعی از فعالان عربستانی از جمله سمر بدوی که از سوی نهادهای حقوقی بین‌المللی بی‌سابقه توصیف شد، موجب به وجود آمدن یک بحران دیپلماتیک غیرقابل پیش‌بینی میان ریاض و اوتاوا شد.
به گزارش روسیا الیوم، وزارت خارجه کانادا روز یکشنبه نگرانی شدید خود را از بازداشت‌های جدید فعالان جامعه مدنی و حقوق زنان در عربستان از جمله سمر بدوی ابراز داشته و مسؤولان عربستانی را به آزادسازی فوری این زندانیان تشویق کرد اما این درخواست اوتاوا خشم شدید مسؤولان ریاض را به دنبال داشت.
ریاض در پاسخ به این انتقاد اوتاوا، سفیر خود در کانادا را فراخواند و اعلام کرد، حضور سفیر کانادا در این کشور قابل پذیرش نیست، همچنین عربستان روابط تجاری خود با کانادا را به حالت تعلیق درآورد.این تنش‌ در پی گزارش عفو بین‌الملل و دیده‌بان حقوق بشر از بازداشت دو فعال زن عربستانی به نام‌های سمر بدوی و نسیمه الساده در هفته گذشته در این کشور آغاز شد.
واشنگتن پست می‌نویسد، این نخستین بار نیست که عربستان به عنوان یک کشور سلطنتی مطلق از بابت سوءاستفاده‌های حقوق بشری مورد انتقاد شدید قرار می‌گیرد و یا حتی نخستین بار هم نیست که کانادا از عربستان به ویژه بعد از موج بازداشت فعالان زن در ماه مه در این کشور انتقاد می‌کند.


تحلیلگران گفته‌اند در دوره ولیعهدی محمد بن سلمان، عربستانی که زمانی به خاطر رویکرد کندش نسبت به مسائل امور خارجی شناخته شده بود خیلی سریع به چالش‌های این حوزه پاسخ می‌دهد. در ادامه این مطلب تصریح شد: انتقادهای کانادا بار دیگر سرکوب‌گری‌های جاری در عربستان علیه مخالفان را به ویژه گروهی از فعالان حقوق زنان که برای لغو ممنوعیت رانندگی زنان و حقوق دیگرشان مبارزه می‌کردند، برجسته کرد. دادستان‌ها برخی از این زنان را به ارتباط مشکوک با طرف‌های خارجی ناشناس متهم  اما درباره دلایل بازداشت زنان دیگر سکوت اختیار کرده‌اند. گروه‌های حقوق بشری گمانه ‌زنی کردند که هدف از این بازداشت‌ها فرستادن این پیام است که رهبران عربستان هیچ‌گونه نشانه‌ای از فعالان سیاسی را برنمی‌تابد.
اصل ماجرا
«الساده» یک فعال زن در عربستان بوده و بدوی نیز در چند سال اخیر در جهان شناخته شده است، به ویژه که او در سال ۲۰۱۲ در آمریکا جایزه بین‌المللی زن شجاع را دریافت کرد. طبق گزارش دیده‌بان حقوق بشر، بدوی که متولد سال ۱۹۸۱ میلادی است، با به چالش کشیدن قانون تبعیض‌آمیز قیمومیت مردان در عربستان شناخته می‌شود، او از جمله اولین زنان عربستانی بود که خواستار اعطای مجوز رانندگی، حق رای و کاندیداتوری در انتخابات شهرداری‌ها در عربستان شد.
بدوی در طول فعالیت‌های خود، شکایتی را علیه پدرش به دستگاه قضایی عربستان ارائه کرده و از او بابت خشونت‌های فیزیکی در طول ۱۵ سال، مصرف مواد مخدر، ازدواج با ۱۴ زن و نداشتن شغل شکایت کرد.
طبق قوانین عربستان بدوی به اتهام نافرمانی بازداشت شده و از آوریل تا اکتبر ۲۰۱۰ در زندان بود. او در نهایت با فشارهای کمپین‌های داخلی و جهانی حامی خود آزاد و سرپرستی‌اش به عمویش سپرده شد.
این فعال زن عربستانی در ادامه از وزارت امور شهری و روستایی عربستان بابت مخالفت با ثبت نام او برای کاندیداتوری انتخابات سال ۲۰۱۱ شهرداری‌ها شکایت کرده و در کمپین رانندگی زنان عربستانی در سال‌های ۲۰۱۱ و ۲۰۱۲ شرکت کرد، او به مبارزات زنانه خود ادامه داد تا اینکه مسؤولان عربستان به این خواسته‌ها پاسخ داده و اجازه صدور گواهینامه رانندگی برای زنان را صادر کردند.
وزارت خارجه آمریکا در سال ۲۰۱۲ در مراسمی با حضور «هیلاری کلینتون»، وزیر خارجه وقت آمریکا و نیز میشل اوباما، همسر باراک اوباما، رئیس جمهوری وقت این کشور برگزار شده بود، به بدوی بابت تلاش‌هایش در زمینه حقوق زنان عربستانی جایزه بین‌المللی «زن شجاع» را اعطا کرد. بدوی خواهر «رائف بدوی» وبلاگ‌نویس مشهور عربستانی و بنیانگذار شبکه لیبرال عربستان است که در سال ۲۰۱۲ به اتهام اهانت به اسلام بازداشت شد، او در مه ۲۰۱۴ به ۱۰ سال زندان و ۱۰۰۰ ضربه شلاق در طول ۲۰ هفته محکوم شد، همچنین ولید ابو الخیر، همسر سابق این فعال زن نیز به دلیل فعالیت‌های حقوقی‌اش به ۱۵ سال حبس محکوم شد.
بدوی علاوه بر دفاع از حق برابر برای زنان، کمپینی را برای آزادی همسر سابق و برادر خود به راه انداخت و طبق گزارش دیده‌بان حقوق بشر، فعالیت‌های او در زمینه حقوق بشر موجب شد مسؤولان عربستانی بدوی را هدف قرار داده و او را سال‌ها در تنگنا و فشار قرار دادند. او در دسامبر ۲۰۱۴ ممنوع السفر شد و در ژانویه ۲۰۱۶ به دلیل فعالیت‌های مسالمت‌آمیزش که مسؤولان عربستانی را به ستوه آورد، تحت بازداشت موقت قرار گرفت.
پشت پرده
واشنگتن پست با اشاره به یکسری رخدادهای اخیر نظیر مناقشه مربوط به بازداشت سعد حریری، نخست مکلف وزیر لبنان در عربستان و همینطور تداوم مداخله عربستان در یمن می‌افزاید: کریستیان اولریکسن، یک کارشناس خاورمیانه در موسسه بیکر وابسته به دانشگاه رایس گفت: در سه سال گذشته این یک الگو بوده که رهبران عربستان هرچه بیشتر غیرقابل پیش‌بینی عمل کرده و بی‌ثبات بوده‌اند. حالا که آنها نیاز دارند مردم به عربستان بیایند و با آن تعامل داشته باشند این موجب بی‌اطمینانی بیشتر می‌شود.
در ماجرای تنش‌های اخیر مساله حائز اهمیت این است که نه کانادا و نه عربستان متحمل ضرر اقتصادی نخواهند شد زیرا بایکدیگر تجارت ندارند. نکته جالب اینجاست که کانادا به دلیل نقشش در بازار نفت بیش از آنکه هم‌پیمان سعودی‌ها باشد رقیب آنهاست.
مقامات سعودی در حال حاضر تلاش می‌کنند تا مواضع جدی و قاطعی در تمامی زمینه‌ها به ویژه در زمینه اصلاحات جاری در کشورشان بگیرند.
ریاض به هرقیمتی می‌خواهد نشان دهد که همه چیز بر وفق مراد است و قدرت در دست خاندان سعودی است و همین مساله موجب می‌شود مواضعی قاطع‌تر در سیاست خارجی بگیرد. خب کانادا در این زمینه طعمه مناسب‌تر برای عربستان است زیرا ریاض هرگز از این موضع‌گیری ضرر اقتصادی نمی‌کند و حتی به لحاظ سیاسی بهره نیز خواهد برد.
در این راستا «محمد عبدالله آل زلفه»، عضو سابق مجلس شورای عربستان در توضیح دلایل این اقدام عربستان با انکار اینکه عربستان برخورد دوگانه‌ای را در مقابل انتقادهای آمریکا و کانادا داشته باشد انتقادات آمریکا از این کشور را «انتقادات حاشیه‌ای آمریکا از ریاض» خواند. در یک جمع بندی می‌توان گفت که ریاض به کشورهای غربی می‌خواهد بفهماند که تمام اصلاحات به شکل سطحی باقی خواهد ماند و هیچ کس هم حق دخالت در امور حقوق بشری عربستان را ندارد. واقعیت این است که عربستان با استفاده از هژمونی انرژی در بازار غرب و ایران هراسی همواره حرف خود را به کرسی نشانده است و این بار نیز نتیجه ویژه‌ای حاص نخواهد شد.