لزوم حمایت دولت از مطبوعات

رسانه‌ها، به‌ویژه رسانه‌های مکتوب همیشه در جامعه نقش‌های اساسی در توسعه فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی ایفا می‌کنند و از این رو باید همواره مورد حمایت قرار گیرند. البته ذکر این نکته لازم است که در برابر کوچک‌ترین بحران‌های اقتصادی رسانه‌های مکتوب آسیب زیادی می‌بینند. چرا که هزینه‌های این رسانه‌ها افزایش پیدا می‌کند، اما به همان نسبت درآمدشان افزایش نمی‌یابد. بدین معنا که وقتی قیمت کاغذ دو یا سه برابر شد، تعرفه آگهی به همان میزان بالا نمی‌رود و به همین جهت در اینطور مواقع دولت موظف است که از این رسانه‌ها حمایت کند، گرچه به نظر می‌رسد که مشکل مطبوعات در زمانی کوتاه و در فاصله چندماه اخیر پدید آمده و این رسانه‌ها را با مشکل مواجه کرده است. احتمالا دولت نیز تاکنون فرصت نکرده برنامه خیلی جدی در این امر داشته باشد. حتی شنیده می‌شود که دولت بنا دارد در حوزه کاغذ کمک‌هایی را به مطبوعات برساند که حتما این مهم نیز اتفاق خواهد افتاد. از سوی دیگر نباید از یاد برد که انتظارات دولت و جامعه از رسانه‌ها بالاست. رسانه‌ها باید توان کنترل و مدیریت افکار عمومی را در زمان بحران داشته باشند. با ارزیابی مختصری که از چند وقت گذشته صورت گرفته می‌توان به این تحلیل رسید که رسانه‌ها نیز نتوانسته‌اند نقش خود را آنطور که باید و به خوبی ایفا کنند. ای‌کاش رسانه‌ها می‌توانستند در این بخش به دولت کمک کنند. البته این نقد به خود دولت نیز وارد است که چرا همچنان پس از گذشت 5 سال تیم رسانه‌ای قوی و پاسخگو در دولت حضور ندارد؟ این موضوع نیز خود یکی از آسیب‌های اطلاع‌رسانی دولت است، البته این سخن بدین معنا نیست که دولت نباید برنامه‌ای را برای کمک به رسانه‌ها و روزنامه‌ها داشته باشد. اگر بر تاریخ برخی جریان‌ها در جهان مروری داشته باشیم این نکته را به وضوح می‌بینیم که هر زمان در جامعه اتفاق و رخدادی شکل گرفته، دولت‌ها از رسانه‌ها حمایت کرده‌اند. به عنوان مثال در زمان جنگ ایران و عراق هر دو دولت در زمینه حمایت از رسانه‌ها عملکرد قابل قبولی داشتند. در بحران اقتصادی اروپا و در چند مرحله آن بحران، رسانه‌ها توانستند به کار خود ادامه دهند چرا که حمایت‌های انجمن‌ها و بخش‌های خصوصی و دولتی را داشتند. در بحران چند سال گذشته آمریکا نیز رسانه‌ها توانستند به حیات خود ادامه دهند. از این رو به‌نظر می‌رسد که شاید دولت و وزارت ارشاد در روز خبرنگار برنامه‌ای را در جهت حمایت از رسانه‌ها به‌خصوص مطبوعات داشته باشند و اعلام کنند. باید این نکته را باور کرد که امروز مدیریت و کنترل افکار عمومی حتی بسیار با اهمیت‌تر از توسعه اقتصادی است. یعنی با کنترل و مدیریت افکار عمومی، می‌توان توسعه اقتصادی را نیز مدیریت و کنترل کرد. از این جهت است که در کشورهای توسعه یافته و پیشرفته رسانه‌ها را رکن چهارم دموکراسی می‌نامند و معتقدند که رسانه‌ها باید ساختار و جایگاه قوی داشته باشند. از پیش‌نیازهای رسانه‌ای قوی می‌توان به حمایت، فضای‌باز، آموزش و نیز قوانین و مقررات مناسب اشاره کرد تا رسانه‌ها بتوانند با خیال راحت و با حمایت‌های صنفی و مردمی به کار خود ادامه دهند.
* کارشناس ارتباطات و رسانه