روزنامه وطن امروز
1397/05/16
نرخ ارز را بازار تعیین می‌کند
گروه اقتصادی: وقتی عبدالناصر همتی در آخرین دقایق یکشنبه‌شب اعلام کرد خرید و فروش ارز در صرافی‌ها آزاد است و دیگر قاچاق محسوب نمی‌شود، همه فعالان اقتصادی یاد اظهارات اسحاق جهانگیری در فروردین امسال افتادند که نرخ دلار را 4200 تومان اعلام و خرید و فروش ارز را به خرید و فروش موادمخدر تشبیه کرد. به گزارش «وطن‌امروز»، ساعتی بعد از تصویب بسته جدید ارزی در هیات دولت، عبدالناصر همتی، رئیس‌کل جدید بانک مرکزی به تلویزیون رفت و جزئیات این مصوبه را اعلام کرد. اظهارات همتی حقایق بسیاری را آشکار کرد و بزرگ‌ترین حقیقت، اشتباه محض دولت در سیاست‌گذاری ارزی اوایل امسال بود. سیاست تک‌نرخی کردن ارز و اعمال نرخ دستوری تجربه تلخی برای دولت دوازدهم رقم زد؛ اقدامی غیرکارشناسی که خسارات بسیاری را به کشور تحمیل کرد و دولتی‌ها هم به روی خود نمی‌آورند.خسارت سیاست غلط ارزی در 12 ماه اخیر ابعاد گسترده‌ای دارد که «زمان»، حجم آن را مشخص خواهد کرد اما این را باید بدانیم که تنها در حوزه ارزی، ما با افزایش 100 درصدی نرخ ارز مواجه شدیم و تبعات آن فراتر از آن چیزی است که هم‌اکنون درک کرده‌ایم. کارشناسان امیدوارند بسته جدید ارزی با رئیس جدید بانک مرکزی به ثبات قیمت‌ها و ثبات در اقتصاد بینجامد تا «مردم هم با موزیک‌های صداوسیما صفا کنند» و دیگر التهابات بازار ارز را شاهد نباشند، التهابی که مدتی است «صفا» را از سبد خانوار حذف کرده است.
رئیس‌کل بانک مرکزی با حضور در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه 2 سیما با اشاره به وضعیت بازار ارز، تصریح کرد: بر اساس برنامه‌ریزی‌ها، واردات با نرخ ترجیحی ۴۲۰۰ تومان انجام می‌شد که بتدریج افزایش یافته و به ۴۴۰۰ تومان رسیده است، ضمن اینکه مارجین(حاشیه) کوچکی نیز برای بازار ثانویه داشتیم. همچنین خرید و فروش ارز در صرافی‌ها انجام نمی‌شد و این امر بر کل مجموعه اثرگذار بود، ضمن اینکه نرخ ترجیحی هم با مشکلاتی مواجه شد و ضوابط و مقررات رعایت نشد و به این نتیجه رسیدیم که بازار باز باشد و ادامه روند قبلی امکانپذیر نیست.
بانک مرکزی دخالتی در نرخ ارز نخواهد کرد
همتی در بخش دیگری از اظهارات خود گفت: ما یک بازار ارزی بیشتر نخواهیم داشت؛ دغدغه رهبر معظم انقلاب و رئیس‌جمهوری این است که کالاهای اساسی و دارو به قیمت ثابت و بدون افزایش نرخ به دست مردم برسد. رئیس شورای پول و اعتبار درباره رانتی بودن تخصیص ارز گفت: حجم همه کالاها در زمان بسته قبلی با ارز 4200 تومان تامین می‌شد و طبیعی بود که از کنترل خارج شود؛ تعداد کالاهای وارداتی بسیار زیاد است و برای نظارت کارآمد قرار است فقط کالاهای اساسی ارز 4200 تومانی بگیرند. وی درباره تعیین قیمت در بازار اصلی ارز اظهار داشت: در دوره قبل ۲۰ درصد صادرکنندگان کوچک قرار بود ارز خود را در بازار ثانویه عرضه کنند که اساسا این بازار شکل نگرفت و شاید فقط یک میلیون و ۴۰۰ هزار دلار عرضه شد. ارز مورد نیاز واردات مواد اولیه و کالاهای اساسی همه از طریق این بازار تامین خواهد شد و عرضه و تقاضا در این بازار شکل خواهد گرفت. رئیس‌کل بانک مرکزی گفت: بانک مرکزی ارز پرقدرتی را که در اختیار دارد، حتما زمانی که صلاح بداند، استفاده خواهد کرد. همتی درباره گروه کالاهایی که می‌توانند از بازار ثانویه استفاده کنند، توضیح داد: کالاهای غیراساسی باید در وزارت صمت ثبت‌سفارش شود و قاعدتا کالاهای ضروری و حتی گروه کالاهای دوم و سوم نیز نخواهیم داشت. اگر از مصرف‌کننده دفاع شود بدون شک وضعیت تولیدکننده نیز بهتر خواهد شد. وی در واکنش به اینکه در حال حاضر ۷۵ درصد ساختار واردات ما کالاهای واسطه‌ای و سرمایه‌ای است، گفت: ارز ۴۲۰۰ تومانی به دست تولیدکنندگان نرسید. وقتی نرخ دستوری باشد، رانت و فساد به همراه دارد؛ این اتفاق افتاده و ما می‌خواهیم همه موارد شفافسازی شود، البته بانک مرکزی در کنار شفافسازی، به تورم نیز توجه خواهد داشت. به گفته وی، بر اساس تعهدات و مذاکرات، دیگر در ثبت‌سفارش‌ها شاهد مشکلات قبلی نخواهیم بود و ما به دوستان در دولت اطمینان داریم. رئیس‌کل بانک مرکزی درباره فعالیت صرافی‌ها گفت: یکی از مشکلات فعلی، مسافرت مردم یا خدمات است و تصمیم دولت و رئیس‌جمهور این است که خرید و فروش ارز در صرافی‌ها مجاز باشد، بنابراین امیدوارم صرافی‌ها که چند وقتی است فعالیت آنها متوقف شده به سیستم بانکی، مردم و دولت کمک کنند تا بازار شفاف شود و با نرخ ارز که در بازار ثانویه تعیین میشود وضعیت بازار بهبود یابد. وی در ادامه گفت: صرافی‌ها باید خود را با بازار ثانویه هماهنگ کنند.۴ ماه اول سال ۱۵ میلیارد دلار صادرات غیرنفتی داشتیم که در صورت ادامه این روند، ۴۰ میلیارد دلار صادرات غیرنفتی خواهیم داشت.
نظارت بر صرافی‌ها
رئیس‌کل بانک مرکزی درباره نظارت بر صرافی‌ها گفت: ساختار نظارتی داریم، بازار نقد در همه جای دنیا با بازار حواله اختلاف اندکی دارد و اختلاف در این حد قابل قبول است. وی افزود: وزن بازار دوم بسیار بالاتر از ارز تخصیصی با نرخ دولتی است و نرخی که از این دو بازار بیرون می‌آید نرخ بازار آزاد و صرافی‌ها را تشکیل می‌دهد. ارز مورد نیاز مردم در حد نیازهای خرد از طریق صرافی‌ها تامین خواهد شد و نرخ ارز در صرافی‌ها حدود ۵ درصد با بازار ثانویه تفاوت خواهد داشت. وی با تأکید بر اینکه خروج ارز دیگر اتفاق نخواهد افتاد، گفت: ورود ارز و طلا نیز با این مصوبه جدید توسط صرافی‌ها اتفاق خواهد افتاد، ما باید این جهت را برعکس کنیم و در جلسه سران 3 قوه تصویب شد که هر کس آمادگی دارد طلا از خارج کشور وارد کند این اجازه را به او می‌دهیم و از تعرفه و ارزش افزوده معاف است.
معافیت مالیاتی برای ورود طلا و دلار
رئیس‌کل بانک مرکزی با اشاره به سیاست‌های جدید بانک مرکزی درباره خروج ارز از کشور گفت: برنامه‌های جدیدی در نظر گرفته شده است تا از خروج بیهوده ارز از کشور جلوگیری شود. وی ادامه داد: همانطور که در هیأت دولت تصویب شده است، بستری فراهم شده تا صرافی‌‌های توانمند با هماهنگی بانک مرکزی و در عین حال افراد حقیقی و حقوقی نسبت به ورود طلا و اسکناس دلار به کشور اقدام کنند که این عمل با سیاست‌های تشویقی از جمله معافیت مالیاتی همراه است.
همتی تاکید کرد: در مبحث بورس، بانک مرکزی سیاست‌های جدید و مهمی در پیش دارد؛ با هماهنگی رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار، بانک مرکزی برنامه دارد برای هدایت و کنترل بازار ثانویه ارز از ابزارهای مالی بازار ثانویه استفاده کند.
همتی ادامه داد: بانک مرکزی مجاز شده است ارزهای مردم را جمع‌آوری کند و بر همین اساس بانک‌های عامل موظف شده‌اند سپرده‌های مردم را جذب کنند و به آنها سود ارزی بدهند؛ آیین‌نامه آن بزودی ابلاغ میشود و مردم می‌توانند با خیال راحت ارزی که بی‌خود در خانه قرار داده‌اند را با تضمین بانک مرکزی به عنوان سپرده در بانک قرار دهند و سود بگیرند. وی ادامه داد: برخی بانک‌ها اعلام کردند ارزی نداریم و معادل ریالی بگیرید که اعتماد مردم را به آنها از بین برد و بانک مرکزی در این زمینه موظف شد سپرده‌های ارزی را از طریق بانک‌های عامل جذب کند. همتی اظهار داشت: دولت تمام تلاشش برای رفاه مردم بوده و جلوی فشار‌‌های بین‌المللی ایستاده است، مردم نیز باید به دولت برای رفع مشکلات کمک کنند. رئیس‌کل بانک مرکزی اظهار داشت: در تمام دنیا روسای کل بانک مرکزی به جای حرف زدن بیانیه می‌دهند؛ من در شرایط سخت مسؤولیت قبول کرده‌ام و تمام داشته‌‌های خود را به کار می‌گیرم تا اعتماد مردم به بانک مرکزی و نظام بانکی بازگردد.
رئیس شورای پول و اعتبار ادامه داد: کسانی که حواله ارز مسافرتی را گرفته‌‌اند مطمئن باشند ارز خود را با همان نرخ قبلی دریافت خواهند کرد. وی با بیان اینکه بازارهای مالی باید به هم نزدیک شوند، خاطرنشان کرد: پیشنهاد من همواره این بوده که باید شورای ثبات ایجاد شود؛ الان بازار غالب متاسفانه بازار پول است و بیش از ۸۵ درصد بازار ما بازار پول است. رئیس‌کل بانک مرکزی افزود: بازار پول باید تامین‌کننده نیازهای کوتاه‌مدت باشد و بازار سرمایه و بیمه به سمت تامین مالی بلندمدت بروند.
سایر اخبار این روزنامه
