روزنامه خراسان

جامعه، یک آزمایشگاه بزرگ!

در علوم تجربی اساس دانش بر شکل گیری یک فرضیه و سپس مشاهده تکرار آن و اثبات فرضیه با تجربه های مشابه است. آشکار است که جنس و نوع مسائل مادی و فیزیکی با ماهیت موضوعات انسانی متفاوت است و نمی توان پیچیدگی های جامعه و انسان را با ابزار شناختی و شیوه های معرفتی مادی دریافت. حقیقت انسان و جامعه در نقشه راهی که دین برای سعادت بشر - چه در ابعاد زندگی فردی و چه در ابعاد حیات اجتماعی - طراحی کرده، متفاوت است.   اما در مسائل اجتماعی و تربیتی هم می توان گفت که شیوه علمی، مشاهده و تفکر و آزمایش است، البته مشاهده ساده را همه دارند چنان که افتادن سیب را تنها نیوتن نمی دید! مهم این است که درباره آن چه می بینیم بیندیشیم و فکر کنیم تا بتوانیم به تحلیل و تفسیری برای ارتباط میان پدیده ها برسیم. مثلا اگر دیدیم سال ها امر و نهی کردن جوانان با تبلیغ مستقیم حاصل مطلوبی نداشته بلکه گاهی نتیجه معکوس داده و باعث موضع گرفتن شان در مقابل مسائل مذهبی می شود باید فکر کنیم و ببینیم مشکل از کجاست و دنبال شیوه های دیگر بگردیم و تجربه دیگران را در ادیان و جوامع دیگر مطالعه وبررسی کنیم و روش های تازه را بیازماییم و به دنبال شیوه های اثرگذار باشیم.   یا اگر دیدیم دخالت بیش از اندازه روحانیت در جزئیات امور سیاسی و اجرایی هم موجب غفلت از کارهای اصلی و هم باعث کاهش محبوبیت و تنزل جایگاه اجتماعی اش شده است باید بیندیشیم و با حفظ حضور انقلابی و بیدارگرانه روحانیت در مسائل کلان نظام و جامعه، شیوه های اصلاحی را در حفظ شأن و منزلت روحانیت و مرجعیت دینی بیابیم و به کار بندیم.  ما وظیفه داریم بر اساس شرایط و اقتضائات محیط بومی خودمان راهکارهای مختلف را از مبانی اعتقادی و دینی استخراج کنیم و از تجربه های دیگران نیز به نسبت وضع خاص خود درس بگیریم.  همیشه می توان یک بار اشتباه را پذیرفت و آن را ناشی از غفلت یا ناآگاهی دانست، اما نمی شود برای تکرار خطا و اشتباه عذری موجه آورد! خوب است از تجربه های خود درس بگیریم و پیش از آن که راه جبران نداشته باشیم برای اصلاح اشتباه ها و خطاهای خود در هر زمینه و موضوعی اقدام کنیم. علت تأکید مکرر بر «محاسبه» در دستورات دینی همین است که با بررسی مستمر اقدامات خود و ارزیابی نتایج آن ها بتوانیم همواره در مسیر صحیح پیش برویم و انتخاب های درست تر و مناسب تری داشته باشیم.
 
 
 
لینک منبع خبر
سایر اخبار این روزنامه
پیامی که نباید اشتباه شنیده شود مروری بر چند پرونده که عاملان جنایت آن ها تحت تعقیب هستند شروط نشدنی مقتدی جامعه، یک آزمایشگاه بزرگ! بهاء الدین خرمشاهی: نگرانی از افت تیراژ کتاب به زیر 1000 نود و هفتِ رویایی بورس ؟ 3 تا 10 سال؛ زمان اثبات «ما می توانیم» به مسئولان! تذکرات صریح مراجع به دولت و قوه قضاییه رکورد تولید بنزین شکست توحش آل سعود جنس جور سریال ها پاسکاری فهرست گیرندگان ارز دولتی از بانک مرکزی به وزارت اقتصاد «استعمار مدرن» در عرصه فضای مجازی جدال کلامی بر سر سقوط «آسمان» تقریبا هیچ؛ نتیجه یک هفته فراخوان ضد انقلاب چین درخواست آمریکا برای تحریم نفت ایران را رد کرد گمانه ها از سیاست جدید ارزی